Tag: Jozef Piłsudski

Ignacy Paderewski, Roman Dmowski, Jozef Pilsudski

Blog#3: 11 listopada, Święto Niepodległości Polaków

Door

Op 20 november 2017

In 1918-1939, 1939-1944, 1945-1989, 1989-2015, Blog, Historia, Polski

11 listopada, początki
11 listopada 1918 roku, Święto Niepodległości Polski, symbolizuje II Rzeczpospolitą i nawiązuje do ogromnego wysiłku Polakow, aby odbudować utracone na 123 lata państwo. Pomimo dużych przeciwności historycznych, politycznych, kulturowych i ekonomicznych (1).
Na początku XX wieku Polska tworzyła się w wyjątkowo trudnych warunkach. Zanim mógł powstać nowoczesny kraj, trzeba było pokonać wiele problemów. Ustanowienie jej granic było jednym z najbardziej skomplikowanych epizodów nowożytnej historii Europy, obejmującym sześć wojen granicznych i jeden naprawdę poważny konflikt, mianowicie wojnę polsko-bolszewicką w latach 1919-1920.
Swoim sprzymierzeńcom Polska od zawsze zawdzięczała niewiele, a jeszcze mniej swoim wrogom. Obydwaj witali ponowne powstanie niezależnej Polski z pogardą.
Polska, słaba i nielubiana stanęła przed podobnymi problemami legitymizacji we własnych granicach (2).
Święto 11 listopada przypomina również o wydarzeniach, które tego samego dnia miały miejsce w nieistniejacej jeszcze Polsce i zniszczonej wojną Europie.
  • tego dnia marszalek Francji Ferdinand Foch w imieniu panstw sprzymierzonych podyktowal Niemcom warunki zakończenia działań wojennych. Niemcy podpisały rozejm, co definitywnie zakończyło I Wojnę Światową.
  • Józef Piłsudski przyjechał do Warszawy, po jego wypuszczeniu przez Niemców z więzienia w Magdeburgu dzień wcześniej (1).
Piłsudski, rzeczywistym przywódcą
Dla większości Polaków Piłsudski byl symbolem walki Polaków o niepodległość w czasie dopiero co zakonczonej wojny, a dla tysiecy był na pewno nadzieja, pisze historyk Leszek Pietrzak. Pomimo powstania kilku ośrodków władzy na przełomie października i listopada 1918 roku tylko Piłsudski mógł być realnym przywódcą odrodzonego państwa polskiego, jakiego większość Polaków od dawna oczekiwała (1).
James A. Mitchiner pisząc książkę o polskiej historii, stwierdził, że każdy inny naród po przejściu tego co Polacy juz dawno przestałby istnieć (5).
Nic wiec dziwnego, ze Polacy po tak długim okresie zaborów i bezwzględnego traktowania przez zaborów byli niepewni siebie. Do tego doszła trauma ostatniego z powstań, powstania styczniowego. Czy na prawde nam sie to uda?
Piłsudski potrafił przekonać Polaków do walki zbrojnej o niepodległość i był w stanie utworzyć wojsko polskie. Wierzył on, że Polacy odbudują swoją niepodległość sami, obronią ją i utrzymają. I tak też się stało.
Te ideę realizowaly legiony Piłsudskiego, obrońcy Lwowa w listopadzie 1918 r, powstańcy Wielkopolscy w grudniu 1918, Ślązacy w trakcie III powstań w latach 1919-1921, gen. Lucjan Zeligowski w trakcie wyprawy wileńskej i sam Piłsudski w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 r (1).
Odbudowa państwa i sześć wojen
11 listopada Pilsudski przejmuje dowództwo nad wojskiem polskimi, otrzymuje misję utworzenia rządu narodowego i budowy w pełni suwerennej polskiej państwowości. 16 listopada 1918 roku zapowiada światu istnienie Niepodległego Państwa Polskiego.
Do dużego sukcesu samodzielnego wywalczania niepodległości przyczyniła się dyplomacja działającego w USA pianisty Ignacego Paderewskiego oraz Romana Dmowskiego i jego Komitetu Narodowego Polski w Paryżu.
W trakcie konferencji pokojowej w Wersalu Dmowski przekonał przywódców mocarsctw tworzących nowy porzadek w Europie do konieczności opowiedzenia sie za niepodległą Polską. Nawet nieprzychylny Polakom premier Wielkiej Brytanii David Lloyd George nie mógł obalić argumentacji Dmowskiego i musiał zaakceptowac ponowne narodziny Polski.
Piłsudski miał racje. W 1918 roku Polacy nie tylko sami przejeli władzę w swoim kraju, uzyskali poparcie miedzynarodowe ale przystąpili od razu do odbudowy kraju od podstaw.
Akceptacja krajow zachodnich nie byla wystarczajaca do ostatecznego ugruntowania granic kraju. W latach 1918-1921 Polaków czekalo sześć wojen (ukrainska, wielkopolska, slaska, litewska, czechoslowacka i bolszewicka).
Byl to ogromny wysiłek militarny wszystkich Polakow, który był mozliwy tylko przy zachowaniu jedności narodowej i odłożeniu na plan dalszy różnic politycznych.
Polacy podjęli sie budowanie państwa demokratycznego, pomimo to ze demokracja parlamentarna w Europie po I wojnie światowej nie odnosiła specjalnych sukcesow. Reforma kraju została przeprowadzona bez finansowej pomocy z zagranicy i praktycznie tyko dzieki własnym środkom polskiego społeczeństwa. Pomimo kryzysu gospodarczego lat 20-stych i wojny ekonomicznej z Niemcami. Ukoronowaniem tego procesu byla uchwalona przez Sejm Ustawodawczy w dniu 17 marca 1921 roku konstytucja (1)
Ten proces przypomina o innym wyjatkowym wysilku Polakow w Polskiej historii. Po pierwszym rozbiorze Polski (1772) Polacy zreformowali gruntowwnie kraj, podczas gdy w tym samym czasie trwała krwawa rewolucja francuska. Również wtedy w pokojowy sposób utworzono Konstytucje 3-Maja.
Reformy (1920-1939)
Sukcesy w dziedzinie życia państwowego i gospodarczego:
  1. powstał system parlamentarny z rozbudowanym samorządem terytorialnym, zawodowym i gospodarczym i szerokimi swobodami obywatelskimi.
  2. konstytucja zagwarantowała wszystkim mniejszościom narodowym prawo zachowania swej narodowości oraz ich własnego rozwoju. To nie zmieniło się nawet wtedy, kiedy Pilsudski ograniczył demokrację w kraju w 1926 roku
  3. wprowadzono ustawodawstwo socjalne (ubezpieczenia pracownikow, inspekcje pracy, zbiorowe układy pracy i jej normy)
  4. dokonano unifikacji prawa; stare systemy prawne państw zaborczych zastąpiono jednolitą kodyfikacją obejmującą wszystkie dziedziny prawa cywilnego, karnego, procedury cywilnej i karnej oraz przepisy o organizacji sądów
  5. zbudowano kompetentną i sprawną administracje państwową, sądownictwo, policje, służby skarbowe i armię. Wydatki na armię rosły i w 1938 roku stanowiły prawie 1/3 dochodów państwa.
  6. reforma gospodarcza premiera Władysława Grabskiego: obcięcie wydatków państwowych, emisja waluty złotego przez nowopowstaly Bank Polski. Reforma ta została przeprowadzona bez finansowej pomocy z zagranicy i praktycznie tyko dzieki wlasnym środkom polskiego społeczeństwa.
  7. Mimo swiatowego kryzysu gospodarczego i wojny gospodarczej z Niemcami udało się w II polowie lat 30-tych przywrócić koniunkturę gospodarczą w Polsce. Szprzyjały temu państwowe prorgramy inwestycyjne (port Gdynia, Centralny Okreg Przemyslowy)
  8. nastąpiło zrównanie poziomu życia społeczeństwa na zachodnich i wschodnich terenach kraju.
  9. dokonano reformy oświaty, wprowadzono powszechny, darmowy obowiązek szkolny; dzięki oświacie rozwijała się również nauka, reprezentując dobry poziom europejski. Nazwiska jak Z. Banach, H. Stainhaus (matematycy), prof. L. Hirszfeld, K. Funk (medycyna), prof. St. Bryla (budowniczy mostów) zostały również uznane przez naukę światową.
  10. w 1934 roku utworzono Światowy Związek Polaków z Zagranicy, dla wszystkich Polakow rozrzuconych przez zabory po świecie (1)
Zakazane Święto Niepodległości
Wraz z rozpoczęciem Drugiej Wojny Światowej okupanci pozbawili Polaków wszelkiego świętowania polskości, w tym również Święta Niepodległości Polski. Jedynie polscy żołnierze walczący u boku wojsk alianckich na Zachodzie mieli te swobodę.
Gdy w 1944 roku Sowieci przejęli w Polsce władzę, ogłosili świętem państwowym dzień 22 lipca, mianujac je Narodowym Świętem Odrodzenia Polski. Niszczenie pamięci narodowej było nieoderwalna cechą komunistycznego państwa.
11 listopada byl świętem, które niesłychanie drażniło komunistów i symbolizowało znienawidzoną  przez nich II Rzeczpospolitą.
W czasach PRL-u organizowane 11 listopada przez opozycje manifestacje patriotyczne byly brutalnie tlumione przez oddzialy ZOMO a ich uczestników spotykały represje i szykany ze strony SB. Władze nie wahały się nawet przed usuwaniem kwiatów spod pomników symbolizujących odzyskanie niepodlegosci w listopadzie 1918 rok (1).
Odnowienie Swieta Niepodleglosci?
Podczas trwania obrad Okraglego Stołu, sejm PRL przywrócił święto Niepodległości Polski specjalną ustawa z 21 lutego 1989 r.
Polacy przyjeli to jako znak wolności, na którą tak długo musieli czekać i nie zauwazyli (bo nie mogli), ze tak na prawdę zostali oszukani.
Trzeba tutaj wspomniec, ze w późnych latach 80-tych i cale lata 90-te znajomość rozmów i umów pomiędzy ‘opozycja’ a reżimem komunistycznym (już nie mówiąc o rozmowach w Moskwie) była wiedzą tajemną i dla zwykłych obywateli niedostępną (3)
Okrągły stół był w rzeczywistości przedstawieniem teatralnym dla Polaków w reżyserii komunistycznych władz i samozwańczych reprezentantów Solidarności (4).
III RP (1989-2015) jako wytwór umów okrągło-stołowych podzieliła Polaków na 27 lat na t.z.w. lepszych, czyli postkomunistow (później przechrzeczonych na liberalnych demokratow) i ich zwolenników oraz na gorszych, czyli resztę narodu.
Komunistyczne praktyki pozostały, tylko tym razem przy użyciu innych środków i pod innymi hasłami.
III RP byla krajem, w ktorym Polacy nie czuli sie tak wolni i niezalezni (1) jak tego oczekiwali.
Źródła:
(1) Leszek Pietrzak, historyk: “Zakazana Historia” ,”Zapomniana duma Polakow”, 2011 str. 143-149
(2) Dermot Quinn, profesor historii na uniwersytecie Seton Hall: “In search of Polish Anti-Semitism”, The Chesterton Review Vol. XXXIII, Spring/Summer 2007
(3) B. Stanisławczyk, pisarka, dziennikarka, publicysta i wykładowca akademicki: “Kto się boi prawdy? Walka z cywilizacją chrześcijańską w Polsce”/’Walka o “dusze narodu”, czyli media w służbie polityki’, pag. 302-309; FONDA, 2015
(4) Sławomir Cenckiewicz, historyk “O zdradzie okrągłego stołu”: http://www.slawomircenckiewicz.pl/aktualnosci/cenckiewicz-o-zdradzie-okraglego-stolu-pelna-wersja-tekstu
(5) James A. Mitchener: “Polen”
Paderewski, Dmowski, Pilsudski

Blog#24: 11 november – Poolse Onafhankelijkheidsdag

Door

Op 11 november 2017

In 1918-1939, Actualiteiten, Blog, Geschiedenis

 

11 november, het ontstaan

 

11 november, de Onafhankelijkheidsdag in Polen symboliseert de Tweede Poolse Republiek (1920-1939). Deze dag wordt toegeschreven aan de grote inspanning van de Polen om de voor 123-jarig verloren staat opnieuw op te bouwen, ondanks de historische, politieke, culturele en economische tegenspoed (1).

 

In het begin van de twintigste eeuw werd Polen als land in een extreem moeilijke omstandigheden gevormd. Voordat er een herkenbaar, modern land kon ontstaan, moesten de Polen veel problemen overwinnen. Het vastleggen van de grenzen van Polen behoort tot de moeilijkste episode van de moderne Europese geschiedenis. Er was sprake van zes grensoorlogen en één zeer ernstig conflict, de Pools-Sovjet oorlog van 1919-1920.
Polen heeft altijd weinig te danken gehad aan haar bondgenoten en nog minder aan haar vijanden. Allebei verwelkomden haar ontstaan in 1918-20 als onafhankelijke staat met minachting. Broos en onbemind werd Polen geconfronteerd met soortgelijke problemen van legitimiteit binnen haar eigen grenzen (2).

 

11 november herinnert ook aan twee andere gebeurtenissen die op dezelfde dag in het nog niet-bestaande Polen en door de oorlogen vernietigde Europa plaatsvonden, nl:

 

  • de Franse maarschalk Ferdinand Foch dicteerde Duitsland, namens de geallieerden de voorwaarden voor het einde van de oorlog. De Duitsers tekenden een wapenstilstand, die definitief de Eerste Wereldoorlog beëindigde
  • Józef Piłsudski kwam naar Warschau nadat de Duitsers hem een dag eerder uit een gevangenis in Magdeburg hadden vrijgelaten

 

Piłsudski, de onbetwiste leider

 

Voor de meeste Polen was Piłsudski toen een symbool van de Poolse strijd voor de onafhankelijkheid en voor de duizenden betekende hij hoop. Daarom ondanks de oprichting van verschillende machtscentra in die tijd in Polen, alleen Piłsudski was de reële leider van de herboren Poolse staat.

 

Toen de Eerste Wereldoorlog uitbrak, kregen de Polen hoop op onafhankelijkheid en eigen staat. Echter verspreid over drie verschillende gebieden (partities), geplaagd door het trauma van de januari-opstand (1863), geloofden ze niet echt dat ze dit zelf zouden kunnen doen.

 

Alleen Piłsudski was in staat om het idee van de gewapende strijd voor onafhankelijkheid te formuleren en het Poolse leger op te richten. Hij geloofde erin dat de Polen hun onafhankelijkheid konden herwinnen en behouden.

 

Piłsudski en zijn legioenen hebben het bewezen. In dezelfde geest streden de verdedigers van Lvov in november 1918, ook de opstanders in de provincie Groot Polen (Wielkopolska) in december 1918, en Sileziërs tijdens de drie opstanden in de jaren 1919-1921, ook Lucjan Zeligowski in zijn strijd om Vilnius en tot slot Piłsudski zelf in de Sovjet-Poolse oorlog in 1920 (1).

 

Wederopbouw en de zes oorlogen

 

Op 11 november neemt Piłsudski het commando over het Poolse leger. Hij krijgt de opdracht om de nationale regering te vormen en de volledig soevereine Poolse staat op te bouwen. Op 16 november stuurt hij een bericht naar alle regeringleiders, in Europa en Amerika over het bestaan van de Poolse onafhankelijke staat.

 

Dit grote succes was mogelijk geweest dankzij de diplomatie van de pianist Ignacy Paderewski die actief in de VS was en van Roman Dmowski en zijn politieke organisatie het Pools Nationaal Comite in Parijs.

 

Op de vredesconferentie in Versailles heeft Dmowski de leiders van de Europese machten overtuigd dat onafhankelijk Polen noodzakelijk is. Dmowski’s sterke argument dwong zelfs de, zo ongunstige voor Polen Britse premier David Lloyd George dit te accepteren.

 

In 1918 namen de Polen niet alleen de macht in hun eigen land over, maar ze kregen internationale steun en ze begonnen onmiddellijk het land opnieuw op te bouwen.

 

Ondanks de acceptatie van Westerse landen, moesten de Polen in de jaren 1918-1921 zes grensoorlogen voeren om de grenzen van hun staat uiteindelijk vorm te kunnen geven.
Dit was een enorme militaire inspanning van alle Polen, die in staat waren alle politieke verschillen op zij te zetten en als één man te vechten.

 

De opbouw van een democratische staat was begonnen, ondanks het feit dat de parlementaire democratie in Europa na de Eerste Wereldoorlog nog niet succesvol was.

 

De bekroning van dit proces was het vaststellen van de grondwet in het parlement op 17 maart 1921. De hervormingen in het land vonden plaats zonder financiele hulp vanuit het buitenland en praktisch alleen dankzij eigen middelen van de Poolse bevolking, en ondanks de economische wereldcrisis en de economische oorlog met Duitsland (1).

 

Dit herinnert aan een eerdere grote succes van Polen, de unieke hervormingen in de jaren 1772-1792, een bewijs van de sterke geest van de Poolse natie.

 

Hervormingen (1920-1939)

 

Sociaal-economische Successen:

 

  1. parlementair systeem met een uitgebreid lokaal zelfbestuur en uitgebreide burgerlijke vrijheden
  2. grondwet garandeerde alle nationale minderheden het recht om hun eigen identiteit en ontwikkeling te behouden. Het veranderde niet, zelfs toen Piłsudski in 1926 democratie in het land beperkte
  3. sociale wetgeving: arbeidsverzekering, arbeidsinspecties, collectieve arbeidsovereenkomsten en arbeidsnormen
  4. één wet voor het hele land; drie verschillende, oude wetten van de bezettende machten door eenduidige codering vervangen (burgerlijk recht, strafrecht, burgerlijke en strafrechtelijke procedures, bepalingen over de rechtbanken)
  5. bekwame en efficiënte overheidsadministratie, rechtbanken, politie, staatskas en het leger. De uitgaven aan het leger vormden 1/3 van het staatsinkomen in 1938
  6. hervorming van premier Wladyslaw Grabski (beperking van de staatsuitgaven, nieuwe bank Bank Polski, uitgifte van zloty-valuta) zonder financiële hulp vanuit het buitenland en praktisch alleen dankzij eigen middelen van de Poolse bevolking uitgevoerd
  7. ondanks de economische wereldcrisis en de economische oorlog met Duitsland, herstelt de economische welvaart in Polen in de tweede helft van de jaren dertig. Dit werd ondersteund door de investeringsprogramma’s van de staat (Gdynia-haven, Centraal Industriegebied)
  8. levensstandaard van de samenleving in het westelijke en oostelijke deel van het land werd gelijkgesteld (door de delingen van Polen waren de verschillen groot)
  9. hervorming van het onderwijs (algemeen gratis schoolplicht ingevoerd)
  10. dankzij het onderwijs ontwikkelde de wetenschap, die een goed Europees niveau vertegenwoordigde. In de wereld wetenschap erkende namen: Z. Banach, H. Stainhaus (wiskunde), prof. L. Hirszfeld, K. Funk (medicijnen), prof. St. Bryla (bruggen bouwkunde).
  11. Wereldunie van Polen in 1934 gevormd, voor alle Polen die door de delingen van Polen in ballingschap moesten leven (1)

 

Onafhankelijkheidsdag verbannen (1939-1989)

 

Officiële of openbare viering van de Onafhankelijkheidsdag tijdens de Tweede Wereldoorlog in Polen was, net zoals alle andere manifestaties van het Pools zijn gewoonweg onmogelijk. Alleen de Poolse strijdkrachten die naast de geallieerden hebben gevochten, konden deze dag vieren.

 

Toen in 1944 de Sovjet communisten de macht in Polen overnamen, hebben ze de feestdag op 22 juli aangekondigd, en ze noemden deze dag de Nationale Wederopstanding van Polen.

 

Het feest van 11 november was een doorn in het oog van de Sovjets, want het symboliseerde de Tweede Poolse Republiek, die ze haatten. De vernietiging van het nationale geheugen was een onafscheidelijk kenmerk van de communistische staat.

 

Tijdens de Volksrepubliek Polen (1944-1989) hebben de autoriteiten elke patriottische manifestatie met behulp van ZOMO (in de communistische tijd een vast element van de represailles) brutaal onderdrukt.

 

De communistische geheime dienst vervolgde en intimideerde de organisatoren van manifestaties. De autoriteiten aarzelden niet om zelfs de bloemen van de monumenten te verwijderen die symbool staan voor het herstel van de onafhankelijkheid in november 1918.

 

Onafhankelijkheidsdag hersteld? (1989-2015)

 

Het parlement van de Volksrepubliek Polen (PRL) heeft de Onafhankelijkheidsdag van 11 november door middel van een speciale wet op 21 februari 1989 hersteld. Dit gebeurde tijdens de z.g.n. ‘ronde tafel besprekingen’, waarin de vertegenwoordigers van de communisten en de ‘oppositie’ gesprekken voerden.

 

Polen hebben dit aangegrepen als een teken van de ware vrijheid waar ze zo lang op hadden gewacht, maar ze hebben niet gemerkt dat de partijen aan de ronde tafel ze in werkelijkheid hebben verraden.

 

Het is belangrijk hier te vermelden dat in de late jaren 80-tig en de hele jaren 90-tig de kennis van de gesprekken en overeenkomsten tussen de ‘oppositie’ en het communistische regime (laat staan de gesprekken in Moskou) een geheime kennis was, voor het grote publiek niet toegankelijk (3).

 

De ‘ronde tafel’ was in wezen een theatervoorstelling tussen de vertegenwoordigers van de communistische machthebbers en de zelfbenoemde vertegenwoordigers van Solidarność. De afspraken over de Derde Poolse Republiek (1989-2015) hebben de Poolse maatschappij voor 27 jaar verdeeld in de betere burgers [de (post)communisten, voortaan als liberaal-democraten en hun aanhang], en de mindere burgers [de rest van de bevolking].

 

De praktijken uit de communistische tijd bleven aan de orde van de dag, maar dit keer met andere middelen en onder de andere slogans.

 

De Derde Poolse Republiek was een land, waarin Polen zich niet zo vrij en onafhankelijk voelden (1) als ze het hadden gehoopt.

 

Bronnen:
(1) Leszek Pietrzak: “Zakazana Historia” ,”Zapomniana duma Polakow”, 2011 str. 143-149
(2) Dermot Quin “In search of Polish Anti-Semitism”, The Chesterton Review Vol. XXXIII, Spring/Summer 2007
(3) B. Stanislawczyk, “Kto sie boi prawdy?”, ‘Walka o “dusze narodu”, czyli media w sluzbie polityki’, pag. 302-309
dzieje Polski, enigma

Blog#2: Słowa otuchy i zachęty dla Rodaków

Door

Op 30 oktober 2017

In Aktualności, Blog, Historia, Polski

Od wielu lat mieszkam poza granicami Polski i z czasem zdałam sobie sprawę, że niewiedza o Polsce i o Europie Środkowo-Wschodniej na Zachodzie jest ogromna. Panują przekłamania, przesądy i mity. Ta rozbieżność ma też dłuższą historię.

 

Dużym rozczarowaniem jest dojść do wniosku, ze łatwiej było mieszkać w Polsce i łudzić się, że wolny świat Zachodu dostrzeże prawdę o Polsce i będzie nas bronić. Niestety. Historia pokazuje, że właśnie dzięki Zachodowi lub jego bierności Polska traciła niepodległość.

 

Warto nadmienić, że byli również na Zachodzie ludzie, którzy Polsce i Polakom pomagali. Byli też tacy, którzy najpierw Polsce szkodzili, ale później sie do Polski przekonywali. To znaczy, ze coś wyjatkowego musiało się zdarzyć. I o tym trzeba pamiętać! Problem, że były to pojedyncze osoby, i nie mogły one zaważyć na szali historii.

 

Polacy mają tak wiele swiatu do zaoferowania, co już dawno udowodnili swoja postawą w historii. Zadbajmy wiec o jak najwięcej zwolenników i młosników Polski, w kraju i za granicą. Jedyne czego potrzebujemy jest wiara w siebie, wzajemne zaufanie i praca.

 

Abraham Linkoln powiedział kiedyś do Amerykanów: “podzielony dom nie przetrwa” (A house divided against itself cannot stand) (1). Myślę, ze są to bardzo aktualne słowa dla Polaków. Historia nauczyła nas już w jaki sposób nas łudzono (czasy saskie), rozgrywano przeciwko sobie (targowice międzyrozbiorowe), aż po dzień dzisiejszy.

 

Rowniez slowa Norwida sa tutaj słuszne i aktualne, że żadnego narodu nie można zniewolić bez jego udziału (6). To jest tak istotne!

 

“Trudno jest drugi taki kraj na świecie znaleźć, któremu tak mało można zarzucić”, wyraził Marcin Wolski w jednym ze swoich programów “W tyle wizji”.

 

Krakowski historyk, filozof i znawca cywilizacji, Feliks Koneczny mógł spokojnie stwierdzić, że w historii Polski były błędy, lecz nie było nikczemności. Polak nie potrzebował się wstydzić swego narodu i swojej historii; także nie przestał miłować Ojczyzny i pracować dla Niej. Dzięki temu rozwój narodu polskiego nie przerwał sie po utracie państwa, i historia polska nie skończyła sie bynajmniej na rozbiorach” (2).

 

Profesor Piotr Jaroszyński w jednym ze swoim wykładów powiedział, ze “nas tak bardzo nienawidzono za naszą klasę”.

 

Dlaczego?

 

Polska była zawsze otoczona absolutyzmem. Z jednej strony Prusami, gdzie panował  bizantynizm, system dwóch moralności,  prywatnej i publicznej. W publicznej sferze obowiązywało całkowite podporządkowanie władcy. Wykształcenie było dostępne ale dotyczyło przede wszystkim wąskich specjalności.

 

Z drugiej strony mieliśmy zawsze Rosję opartą na systemie azjatyckim. Profesor Koneczny nazwał go systemem turańskim. W tym systemie nigdy nie było wolności i nie było oświaty dla ludności.

 

Polska w przeciwieństwie do krajów ościennych byla krajem kultury zachodniej, krajem swobód, tolerancji i nauk. W Polsce otrzymywało się klasyczne, szerokie wykształcenie, włącznie z greką i łaciną.

 

Profesor Marek Chodakiewicz, którego chętnie słucham i cytuję, w spotakaniu w Klubie Ronina dodawał rodakom w kraju otuchy, mówiąc: “(…) Polacy potrafili złamać Enigme przy pomocy ołówka i myśli!”.

 

W swojej ksiazce “Transformacja czy Niepodległość” pisze, że:
“(…) Gdy Polska powstanie z kolan, gdy wyemancypuje sie z niewolniczego syndromu PRL, gdy zakwitnie gospodarczo, intelektualnie i kulturowo, stanie sie atrakcyjnym partnerem i magnesem dla sąsiadów. Sami wtedy do Polaków przyjdą. Co więcej, zwrócą oczy na Polskę jako na potencjalnego partnera możni tego świata. (…) Trzeba najpierw wziąć sie w garść i odbudować wewnętrznie”.
(…) Kultura polska ma w sobie potencjał uniwersalny, który zawitł chwilowo w dobie Jagiellonów oraz I Rzeczpospolitej. Niestety zabrakło (red.IV. wtedy) dyscypliny i wizji na jego zrealizowanie. Potencjał dalej istnieje, choć prawie nikt nie śmie o nim śnić (…)”(3).

 

Dlatego aktualne sa tutaj również słowa kardynała St. Wyszynskiego, który tak wiele dla Polski i Polakow zrobił: “Naród, który nie wierzy w wielkość i nie chce ludzi wielkich, kończy się. Trzeba wierzyć w swą wielkość pragnąć jej” (4).

 

“Jozef Piłsudski powiedział (red. IV wręcz), że Polska jest skazana na wielkość. Wątpię, aby potrafił to wytłumaczyć, czy rozumiał co mówił – mówi profesor Chodakiwicz – ze względu na jego poważne luki edukacyjne. On raczej wyczuwał pewne rzeczy intuicyjnie. Ale miał rację. Chodzi o to, że Polska będzie albo wielka i zatriumfuje, albo skundlona i powoli zwiędnie. Nie ma innej opcji”(5).

 

 

Źródła:
(2) Feliks Koneczny “Dzieje Polski”, ‘Polska w Uniach”, 2010, str. 310
(3) M. Chodakiewicz “Transformacja czy Niepodleglosc”, ‘Na co Polska moze byc jeszcze potrzebna?’, 2011, str. 86
(4) M. Ryba “Odklamac wczoraj i dzis – wybor tekstow hostorycznych”
(5) M. Chodakiewicz “Transformacja czy Niepodleglosc”, ‘Na co Polska moze byc jeszcze potrzebna?’, 2011, str. 85
(6) B. Stanisławczyk “Kto się boi prawdy”, ‘Komunistyczny PRL’, str. 206

mijnpolen.nl