Jan Matejko, Slag bij Grunwald. Bron: galeriaperspektywa.pl
Slag bij Grunwald, (Eerste Tannenberg), (15 juli 1410), veldslag bij Tannenberg (Pools: Stębark) in het noordoosten van Polen (voorheen Oost-Pruisen) die een belangrijke Pools-Litouwse overwinning was op de ridders van de Duitse Orde. De slag betekende het einde van de expansie van de orde langs de zuidoostelijke kust van de Oostzee en het begin van het verval van haar macht. (1)
250 jaar lang
Slag bij Grunwald. Bron: pinterest.es
Als kind leerde ik op school over de slag bij Grunwald als een terechte en belangrijke overwinning van de Poolse koning, Władysław II Jagiełło op de op de uitbreiding beluste en bloeddorstige Duitse Orde.
In het Poolse koninkrijk (christelijk sinds de doop in 996) was gebruikelijk dat het bekeren van inheemse niet-christelijke stammen gebeurde op basis van hun vrije wil.
250 jaar lang voerde de Duitse Orde oorlog tegen de heidenen (en niet alleen) in de naam van het verbreiden van het christelijk geloof.
Zowel Polen als Litouwen leken ver weg van de westerse beleving en de misdaden konden onopgemerkt door gaan. De Duitse Orde beweerde bemachtigd te zijn zowel door de paus als de keizer.
Botsing tussen twee beschavingen
Volgens Magdalena Ziętek-Wielomska van het onderzoeksinstituut Pro Vita Bona (2), was de slag bij Grunwald veel meer dan alleen een strijd tussen twee landen. Hier ging om een visie van Europa.
Zou Europa bestaan uit soevereine staten of tot één politieke eenheid worden, met een keizer en ondergeschikte koningen onder Duitsers.
Aan de kant van de Duitsers stond toen het West-Europese ridderschap, dat het idee van één rijk omarmde. Het diende ook als instrument van de uitbreiding van het keizerlijk imperium. De zogenaamde bekering van de heidenen was gelijk aan een uitbreiding van de keizerlijke macht.
Ook het Vaticaan, verstrikt in politieke relaties, wedijverend om de dominantie, liet door de geschiedenis zien dat het dichter bij de Duitsers stond dan bij de Polen.
De concilie van Konstanz (1414-18)
Het doel van de concilie was het oplossen van het Grote Schisma en het afrekenen met de reformatiebeweging van Jan Hus.
De concilie van Konstanz bracht bij elkaar 29 kardinalen, 134 abten, 183 bisschoppen, en 100 doctors in de rechten en in de godgeleerdheid. Dit was het grootste concilie van die aard in de middeleeuwen, en het bracht tienduizenden mensen naar de kleine stad, onder wie vertegenwoordigers uit het zuiden tot Ethiopië en uit het oosten tot Rusland. (3)
Maar er gebeurde ook meer
Pawel Wlodkowic. Bron: edup-edia
Paweł Włodkowic, Pools rechtsgeleerde en rector van de Academie van Krakau, diende tijdens de concilie een wetsvoorstel in, over “Het gezag van de paus en de keizer over de ongelovigen en over de kruistochten“.
Het wetsvoorstel ging over principes, respect voor de mens, ongeacht zijn geloof en overtuiging, een vreedzaam, ordelijk internationaal leven en respect voor de lands grenzen.
Tegenover zich had hij de machtigste toen Europese heerser van Europa, Sigismund van Luxemburg en beschermheer van de Duitse Orde, en een dominicaan Johannes Falkenberg, “een prediker van het evangelie van bloed en ijzer“, in de lijn met de politiek van de Orde. (4)
Paweł Włodkowic en zijn pleidooi
In zijn pleidooi wees hij erop, dat:
De keizer niet mag schenken wat niet van hem is, dit soort claims zijn ongegrond
in de relaties tussen naties zoals in de relaties tussen mensen, gelden dezelfde morele principes: doe geen kwaad
oorlog rechtvaardig is om een afgenomen zaak terug te krijgen of om je land te verdedigen, maar niet uit wraak, haat of hebzucht
vechten geen misdaad is, maar omwille van winst is het een zonde
heidenen op gelijke voet met christenen staten mogen hebben, en dat zij niet gedwongen mogen worden te geloven en dus onderdrukt, vermoord en geplunderd worden. Volgens de natuurwet is het de vrije wil die beslist of men zich bekeert
de keizer geen recht heft om over de hele wereld te heersen
“Ongetwijfeld zou het het beste zijn als er één macht en één heerser op aarde was; dit ideaal heeft echter niets met de werkelijkheid te maken, (…) de wereld zoals hij is, kan niet geregeerd worden door één heerser; een universele macht is schadelijk voor het christelijke Polen en schadelijk voor het algemeen welzijn, en aangezien het onmogelijk is om die te hebben, zou het gepast zijn als die ook wettelijk ophield te bestaan”
Paweł Włodkowic, Concilie van Konstanz (1414-18)
De aanwezigen waren onder de indruk van de woorden van Włodkowic. Het was duidelijk aan welke kant de waarheid stond. Włodkowic liet bovendien het ware gezicht van de Duitse Orde zien.
Zijn tegenstanders konden alleen in woede uitbarsten, Polen vervloeken en demoniseren, om te “bewijzen” dat alleen de Duitse Orde het ware christendom voorstond.
De Great Reset van de XV eeuw gestopt
De overwinning bij Grunwald en het optreden van Pawel Włodkowic tijdens de concilie van Konstanz hebben de Great Reset van toen gestopt.
Europa, Zukunftskarte. European Collections 1914-1918. Bron: Alert Rymann
Polen hebben laten zien dat ze al in de XV eeuw hun eigen, goed geformuleerde ideologie hadden, nl: dat iedereen recht op zelfbeschikking heeft, zelfs heidenen (Thomisme). De rationaliteit en vrije wil zijn de grondbeginselen van het leven.
Als men de kaarten van Europa, uit 1388-1455, de Duitse plannen in 1914-18 en de huidige, regionale verdeling binnen de EU met elkaar vergelijkt, kan man zich niet aan een indruk onttrekken, dat één en hetzelfde plan nog steeds wordt gerealiseerd.
Central Europa in de huidige verdeling in regio’s zou één cultureel gebied moeten verenigen. Maar is het zo?
Duitsland vertegenwoordigt de Byzantijnse, ceremoniële beschaving, met absolute gehoorzaamheid aan de staat. De staat vertegenwoordigt hier de wil van God.
Polen vertegenwoordigt Latijns-Westerse beschaving, gebaseerd op Griekse filosofie, Romeinse wetten en Christendom. Een beschaving van ratio en vrije wil van de mens.
Verder naar het Oosten hebben we het weer te maken met een z.g.n. turijnse beschaving, gevormd door de Mongoolse khan en zijn wreedheden. Het staatshoofd is ook het hoofd van de Russische Orthodoxe kerk.
Na twee jaar ‘covid’ maken we nu de ‘oorlog in Oekraïne’ mee. Het hele Westen valt over Russland als aanstichter, imperialist en het kwade in dit conflict.
Het creëren van een globale, collectieve vijand in de Westerse propaganda is begonnen.
Wie een ander stem wil laten horen, krijgt automatisch een etiket van agent van Putin. Zoals met ‘covid’ geldt ook hier één verplicht narratief. De vraag is, is Russland inderdaad de hoofd boosdoener hier of schuilt de oorzaak ergens anders?
Als Poolse weet ik wat voor kwaad hebben respectievelijk Russland en Sovjet-Unie in de geschiedenis aangericht. Zo vooroordeel als ik ben, wil ik verder kijken dan alleen naar Russland.
Duitse verontwaardiging?
De invasie in Oekraine zou een schending zijn van alle verdragen na de WOII.
De Duitse staat lijkt zich geroepen te voelen om een rol van een verdediger van Europa op zich te nemen. De bewapening en het bouwen van een nieuw Duitse leger lijken gerechtvaardigd. En wat als dit nieuwe Duitse leger in de naam van verdediging in andere landen wil stationeren?
Russland heeft ongetwijfeld haar eigen agenda. De eenzijdige berichtgeving in de main-stream media maakt het voor velen moeilijk te volgen. Te zeggen dat Putin iets anders heeft gedaan dan wat de Amerikanen sinds decennia doen, spreekt gewoon de feiten tegen.
Hier broeit iets meer.
De invasies van de VS en NAVO
symbol van de UN. Foto: uu.nl
Het was juist het Westen, de VS, de NAVO, die andere landen binnenviel zonder een goedkeuring van de VN-raad.
Maar degenen die het narratief aansturen, hebben er geen belang bij om dit in de main-stream-media te vertellen.
Wat een brute aanval blijkt om eigen invloeden in een regio te behouden, noemt men ‘vredesinterventies’, ‘humanitaire interventies’, ‘vredeshandhaving’.
De voorbeelden zijn hier Grenada (1983), Libië (1986), Panama (1989), Kosovo (1999) of Irak. Geen van de invasies kreeg goedkeuring van de UN Raad en toch gebeurde het.
De invasie in Kosovo ging gepaard met bombardementen op burgerdoelen, het gebruik van bommen met verarmd uranium. Ook in Irak vond een brute aanval plaats, er vielen burgerslachtoffers. Irak werd doel van economische uitbuiting door de Amerikaanse bedrijven.
Duits imperialisme?
In het collectief geheugen van een westerling is het Duits imperialisme voor goed een geschiedenis. Dat was misschien ooit in de WOII met Hitler, en nu niet meer.
Volgens het Poolse Onderzoekinstituut Pro Vita Bona, worden inmiddels de Duitse economische plannen om Europa en de wereld aan zichzelf te onderwerpen in rappe tempo gerealiseerd. Hoe kan dat?
Duitse economie heeft ondanks de schijn na de WOII of in Nürnberg nauwelijks geleden. Door Europa tijdens de oorlog te roven, heeft Duitsland zich enorm verreikt. Na de oorlog vond geen afrekening plaats, denazificatie was een mythe. Alle bedrijven uit het toekomstig Oost-Duitsland heeft de staat op tijd naar Beyern verhuisd. Daarna werd Duitsland meteen bij de herbouw betrokken.
Pruisen en Frederik II
Friedrich II van Pruisen. Foto: wikipedia.org
Frederik II kondigde in 1740 aan dat zoiets als ‘goede buren’ niet bestaat en is een uiting van zwakte. Hij propageerde een systeem van één heerser. Zowel de economische ontwikkeling als de territoriale expansie moesten hand in hand gaan. De macht, gezag, controle en expansie in alle richtingen, werden een doel op zich.
Duitse vereniging 1870. Foto: ageofthesage.org
De oprichting van Duitsland in 1870 was in wezen de Pruisische dominantie over de Duitse landen en expansie naar de buurlanden. Het doel was het creëren van economische ruimte en voordelen voor de grote Duitse bedrijven. Daartoe dienden ook de WOI en WOII. Na 1945 was dit proces afgeremd, maar niet opgehouden.
Een systeem van dominantie en onderwerping
Pruisen ontstond als leengoed van de Poolse koning.
Pruisisch hulde aan de Poolse koning, 1525 – Jan Matejko, de schilder geeft aan door codes in zijn schilderij te plaatsen, dat het gebaar van Pruisen onbetrouwbaar was
Het was een nieuwe politieke creatie zowel op het Pools gebied, als op Duitsland en heel Europa. Gevormd door de protestantse revolutie en beïnvloed door de hugenoten, joden, het calvinisme, utilitarisme/nationalisme, Russisch despotisme en Franse raison d’état.
Het Pruisische systeem was gebaseerd op autoriteit en het breken van de macht van de adel, door ze om te kopen in ruil voor belangrijke privileges en gehoorzaamheid aan de staat.
De Duitse adel is niet verdwenen, maar in het Duits managementsysteem als managementelite opgenomen. Sindsdien houdt ze zich onder de radar en voert de doelen van de Duitse staat uit.
De Duitse samenleving, in staat van indoctrinatie is een controle-object van de elite. Het volk heeft ook nog interesse in nog begrijpt de doelen van de elite.
De piëtistische missionarissen uit de 17e-18e, die een stempel op dit systeem durkten, streefden al naar een creatie van de nieuwe mens en een verbetering van de samenleving. Ze propageerden een versmelting van legale, ideologische en ethische kwesties.
De staat, corporaties en veiligheidsdiensten
In de Duitse plannen heeft de versmelting van de staat, de corporaties en de veiligheidsdiensten altijd een kern van het plan geweest. De WOI was een voorbeeld van een overeenkomst tussen het grote kapitaal en de staat. Door een totale kadaverdiscipline in het land te ontwikkelen, kreeg Pruisen voorsprong in de WOI ten opzichten van andere landen.
Pruisen verloor in de WOI en WOII maar zijn systeem is in Amerika en Engeland overgenomen en nu zichtbaar in het werk van de globalisten.
Agenda van Davos en the Wereld Economic Forum
Magdalena Zietek-Wielomska, Imperium van Klaus Schwab: een planeet, een vorm van mensheid, een bestuur
De Davos agenda van Klaus Schwab werkt volgens een pruisisch systeem, nl de samenzwering van georganiseerd kapitalisme, bureaucraten en post-nationale staten.
Klaus Schwab is een soort Bismarck van de eenentwintigste eeuw. Hij zet het Duitse programma met nieuwe methoden voort.
Als het gaat om de Duitse imperiale en economische doelen – zegt Magdalena Ziętek-Wielomska van Pro Vita Bona – vertegenwoordigt Klaus Schwab een opvatting “uit de Duitse traditie”, die “het individualisme en liberalisme verwerpt.”
Ook in de vierde revolutie van Klaus Schwab gaat het om de macht ten koste van alles en van iedereen. Met hetzelfde idee lanceerde Adolf Hitler in 1933 zijn eigen Great Reset. Het liberalisme en het communisme was hem echter te sterk en hij verloor.
Klaus Schwab en zijn Great Reset. Foto: thepigmancometh.com
Duitsland speelt nu ook de Russisch kaart?
Door de geschiedenis heen, Duitsers beïnvloedden de verkeerde beslissingen van Rusland, en ze profiteerden daar zelf het meeste van.
Fredrik de Grote bijvoorbeeld manipuleerde Russland om Polen in de achttiende eeuw aan te vallen en te verdelen. De westelijke gebieden van Polen waren strategisch voor Pruisen, niet voor Rusland. Dat Catharina de Grote een Pruisische princes was, kan ook geen toeval zijn.
Pruisen was altijd agressief naar zijn buren toe, naar Polen in het bijzonder. Door geen morele principes gehinderd en consequent in haar plannen, desnoods door verdragen te sluiten en ze vervolgens te breken.
Zou Duitsland nu ook de Russische kaart spelen om haar imperialistische en economische plannen weer verder te brengen?
Volgens Magdalena Ziętek-Wielomska is het juist het geval. Het probleem is dat men zich alleen op Russland richt en te weinig naar het Westen kijkt.
De geschiedenis herhaalt zich, zegt men. Na mijn onderzoek van de afgelopen jaren durf ik te stellen dat we eerder te maken hebben met de opeenvolgende bedrijven van hetzelfde spektakel.
Er is veel desinformatie en oneerlijkheid in de berichtgeving in de main stream media, stelt Laura Logan, oorlogsverslaggever sinds 35 jaar (6). Een duidelijke rede volgens mij waarom het grotere beeld van de wereldsituatie steeds aan onze aandacht ontsnapt. Men wordt op de verkeerde been gezet.
De main stream media vertellen niet dat de CIA de kleur-revolutie in Oekraïne in 2014 financierde, vervolgt de journaliste, en de leider (Zelenski) selecteerde. Dat het AZOV batalion van West-Oekraïne zich zijn weg naar het Oosten sinds 2014 baant door de Oost-Oekraïners te vermoorden. Een reden waarom de Krimbewoners bij Russland wilden
Zij vertellen niet over de bio-wapen labs in Oekraïne, die na de val van de Sovjet-Unie door de Amerikanen zijn gekocht, dat vele Amerikaanse leiders het belastinggeld van de Amerikanen in Oekraïne witwassen.
Er staat dus veel op het spel.
Laura Logan. Bron: thedailybeast.com
USA heeft bovendien een lange geschiedenis van financiering van de nazi’s in Oekraïne, vertelt Laura Logan.
Allen Dulles. Bron: democracynow.org
Ze benadrukt, dat hier om geen neo-nazi’s gaat, maar om werkelijke nazi’s uit de WOII. Het Westen van Oekraïne steunde de nazi’s in de WOII, en het was een hoofdkwartier van de SS. Het langdurige hoofd van de CIA, Allen Dulles bezorgde de Oekraïense nazi’s immuniteit voor de Nürnberg processen.
Voor de Polen is dit bijzonder bedreigend.
Een tijd geleden heb ik een serie blogs geschreven over de genocide gepleegd door de Oekraïners in de Zuidoost provincies van Polen in 1943. Daarom een terechte vraag of we echt weten wie we in Oekraïne ondersteunen. Een herinnering:
Kaart van de Poolse Republiek II voor de WOII. Foto: isakowicz.pl
Tragedie van een zondagochtend 1943
Op een zondagochtend, 11 juli 1943 vielen er kogels, granaten, flessen met aangestoken benzine, hooivorken, zeisen, messen, bijlen en pokers. De meeste slachtoffers waren vrouwen en kinderen. Deze tragedie heeft levens van meer dan 130.000 Polen gekost (….), tientallen duizenden gewonden, duizenden wezens, daklozen, ontelbare schare aan getraumatiseerde mensen.
De situatie van de Polen in de Zuidoost provincies van het land was tragisch in de Tweede Wereldoorlog.
Verscheurd door de Sovjetterreur (1939-1941), daarna de Duitse brute bezetting (1941-1944), om uiteindelijk geteisterd te worden door de terreur, die de Oekraïense politie, in de Duitse dienst zaaide.
Onafhankelijkheidsprogramma van de OUN-UPA voor Oekraïne
De Oekraïense ‘nationalisten’ (OUN-UPA) hebben een deel van hun samenleving een eenvoudig onafhankelijkheidsprogramma aangepraat.
“Als er geen enkele Jood, Pool, Hongaar, Roemeen, moslim of andere vreemdeling op de Oekraïense bodem zou zijn (…), maar vooral geen één Pool, zal ook Roosevelt Oekraïne als onafhankelijk land erkennen“. Daarom riepen ze het volk op om “te doden, doden en nogmaals te doden wanneer het juiste moment aanbreekt”.
Acties tegen Polen waren georganiseerd, gepland en wijdverspreid. In Wolyn hebben ze 60.000 slachtoffers gekost.
Van 1150 dorpsnederzettingen en 31.000 boerderijen heeft de UPA 91% vernietigd. In Oost-Galicie waren het 70.000 slachtoffers. De door hen aangevallen bevolking was niet eerder opgeroepen om het gebied te verlaten, nog werd hen een andere vesting aangeboden. Ze werden zelfs aangemoedigd om te blijven en ze kregen ‘veiligheidsgaranties’.
De medeplichtige aan de slachting van de Poolse bevolking, behalve de UPA strijders, was ook de Oekrainse bevolking, ook vrouwen en kinderen.
Oekraïense boeren namen deel aan de moorden op Polen, omdat ze op deze manier hun bezittingen en grond konden overnemen, en dit verlangen bleek in veel gevallen sterker te zijn dan het morele gebod “gij zult niet doden”.
De Oekrainse boeren, voorzien van bijlen, zeisen en messen vormden bendes, de zgn. ‘zelfverdedigingseenheden‘, en hielpen de UPA bij de moorden. Vrouwen en kinderen deden mee aan berovingen, brandstichtingen en aan het doden van de gewonden.
Dat mensen jarenlang buren van elkaar, goede kennissen of vrienden waren, had daar geen invloed op. Ook geen gemengd huwelijk werd ontzien. Vaak dwong de UPA de Oekrainse mannen (vrouwen) om hun echtgenote(s)n te doden.
Meedogenloze dood wachtte alle Oekraïners, die de Polen op een of andere manier hielpen, door ze te waarschuwen of ze onderdak te bieden.
Ondanks dat waren er ook rechtvaardige Oekraïners.
Typerend is dat het geen bezetter was die deze moorden pleegde. Het waren de medeburgers, die echter geen loyaliteit aan de II Poolse Republiek toonden. Sommigen maakten gebruik van de door hen geroofde documenten en onder de naam van hun slachtoffers verhuisden ze naar Polen of naar het Westen.
Na elke moord en beroving verbranden Oekraïners de boerderijen. Ze kapten de bomen, die er rondom stonden en ze ploegden de grond. Ze deden het om geen kans te laten bestaan dat iemand na de oorlog zijn eigendommen zou kunnen herkennen. Ook om geen waterputten met de vermoordde mensen en de massagraven te laten vinden (5).
De genocide op de Polen in Wolyn in de Tweede Wereldoorlog wacht nog steeds op de uitleg, ondanks het verstrijken van meer dan 70 jaar. (1)
Wat is genocide?
Het woord genocide heeft Poolse advocaat en officier van justitie van de Joodse afkomst, Rafal Lemkin geïntroduceerd.
In het door Lemkin voorbereidde VN-verdrag inzake de Voorkoming en de Bestraffing van Genocide, d.d. 9 december 1948, zegt het Art. II het volgende:
Rafal Lemkin, foto: geni.com
“(…) In dit Verdrag wordt onder genocide verstaan een van de volgende handelingen, gepleegd met de bedoeling om een nationale, etnische, godsdienstige groep, dan wel een groep, behorende tot een bepaald ras, geheel of gedeeltelijk als zodanig te vernietigen: a. het doden van leden van de groep; b. het toebrengen van ernstig lichamelijk of geestelijk letsel aan leden van de groep; c. het opzettelijk aan de groep opleggen van levensvoorwaarden die gericht zijn op haar gehele of gedeeltelijke lichamelijke vernietiging; d. het nemen van maatregelen, bedoeld om geboorten binnen de groep te voorkomen; e. het gewelddadig overbrengen van kinderen van de groep naar een andere groep.(…)” (2)
Volgens het VN-verdrag worden de misdaden van de Oekraïense ‘nationalisten’ (OUN-UPA) op de Polen in Wolyn als genocide aangeduid. De Oekraïense ‘nationalisten’ veronderstelden een zo snel mogelijke moord op alle leden van de Poolse natie, van ongeboren baby’s, kinderen, volwassenen tot bejaarden ongeacht het geslacht en de leeftijd. Daar waar de omstandigheden het toelieten, ging het doden gepaard met barbaarse martelingen, zoals:
hakken met bijlen
spijkers in schedels slaan
scalperen
afsnijden of afhakken van een hand, neus, oren, lippen of een tong
met een bijl op het voorhoofd of schedel slaan
mond van oor tot oor openscheuren
keel afsnijden
het hoofd (af)hakken met een bijl
borsten afsnijden
iemand levend met een zaag door het midden snijden
buik van een zwangere vrouw opensnijden en iets erin gooien
stoppen van voorwerpen in de vrouwelijke schede
ophangen van slachtoffers aan hun ingewanden
aderen uittrekken
handen branden
het hele lichaam in stukken hakken
vastspijkeren aan een tafel of aan een kruis in de kerk
slaan met een hamer een houten pen in de buik
het lichaam aan stukken scheuren met paarden of kettingen
het lichaam door de straten slepen aan een touw rondom de nek
het slachtoffer als schietschijf gebruiken
ophangen aan een prikkeldraad
het slachtoffer levend ingraven en het uitstekende hoofd met een zeis afsnijden
het slachtoffer in brand steken
de huid met een scheermes uitsnijden
kinderen levend in een waterput, vuur of brandende gebouwen gooien, ophangen aan genitaliën, ze op pallen of hekken spitsen, in een rivier laten verdrinken, baby’s op hooivorken spitsen. (3)
De onvoorstelbare brutaliteit van de daders doet denken aan de scènes uit de 18de eeuwse bloederige traditie van de hajdamaks*) en later van de bolsjewistische revolutie. De historicus Aleksander Korman heeft vastgesteld, dat de Oekrainse Partizanen Armee (UPA) 362 methodes van beestachtige martelingen op de Polen toepaste. (4)
*) Het woord hajdamak komt uit de Turkse taal en betekent jagen, achtervolgen. Het waren losse groepen van de weggelopen boeren, verarmde stedelingen en Kozakken, die in 1730-1770 in Oekraïne opereerden. De adel, geestelijken en Joden waren voor hen een belichaming van het kwaad. http://www.historycy.org/index.php?showtopic=46404
(1) Joanna Wieliczka-Szarkowa: “Wołyń we Krwi 1943” [“Het bloedbad van Wołyń 1943”], pag. 44
(2) Verdrag inzake de Voorkoming en de Bestraffing van Genocide, 1948, Parijs, 9 december 1948, Nederlandse vertaling, Tractatenblad 1960, 32, gewijzigd bij Tractatenblad 1966, 179: https://www.coutinho.nl/mrm/1001.htm
(3) Joanna Wieliczka-Szarkowa: “Wołyń we Krwi 1943”, pag. 339-340
(4) idem, pag. 340
(5) idem, pag. 340-342
(6) gesprek met Lara Logan, : https://t.me/Truthcast/37126;
Onlangs kreeg ik een vraag of ik nu na ruim 60 blogs ergens spijt van kreeg of er iets zou willen veranderen. Deze vraag sloeg de spijker op zijn kop.
In 2016/17 heb ik twee á drie blogs (blogs 3 t/m 5) geschreven, die ik met de kennis van nu anders zou hebben geschreven.
De titel van de blogs, “De georganiseerde brutaliteit” was intuïtief zeer goed getroffen. Wat op dat moment in het parlement en in Polen gebeurde was een vertoning van onbeschaafdheid. Het effect moest schokken en het electoraat één kant opduwen. Het was gelukt. Alleen enkele ingewijden konden weten, dat de z.g.n. ‘goede en slechte jongens’ toen en nu, één en dezelfde ‘partij’ dienen nl de globale elite. Dat alles slechts een theater is, een plan dat stapje voor stapje, onopgemerkt voor het grote publiek gerealiseerd wordt.
De partij PiS, die zichzelf ‘rechts’ noemt en in haar naam voor recht en rechtvaardigheid staat heeft altijd haar eigen rol in het plan gehad.
Solidarnosc uit de jaren 1980 was een begrip.
Wat ‘De strijd van Solidarność…’ in 2015 tot doel had, was het vertrouwen van de bevolking zo ver te krijgen dat ze in de verkiezingen van dat jaar massaal op PiS zouden stemmen. Het gebeurde ook en het herhaalde zich in 2019. Deze stemmen gaven PiS absolute macht in het parlement.
Een nieuw opkomende partij Konfederacja, belandde in 2019 net boven het verkiezingsdrempel, wat best verdacht was, gezien haar populariteit.
Het stelselmatig stelen van stemmen blijkt een wereldwijde praktijk. Gezien de communisten het deden, is het aannemelijk dat het niet is veranderd.
De stoelendans onder de in 2015 verkozen politici begon.
PiS heeft haar eerst gekozen premier Szydlo snel door Mateusz Mazowiecki vervangen. Sinds 2018 hebben meer leden van de regering PiS plaats voor een ander gemaakt.
Wie zijn de nieuwe mensen? Stuk voor stuk komen ze uit de oude communistische gaarde.
Dit geeft aan dat Solidarność en PiS vanaf het begin door vreemde veiligheidsdiensten zijn gecontroleerd en aangestuurd. De verbanden gaan verder dan alleen Pools gebied.
Als vele Polen wilde ik geloven dat 2015 eindelijk de verwachtingen zou vervullen, waar vele generaties Polen op hadden gewacht. Mensen gingen opgetogen naar de stemlokalen. De veranderingen zijn gekomen, maar niet waar men op had gehoopt. Op dat moment konden we het niet weten.
Binnen de opvolgende regeerjaren heeft PiS geen van de verkiezingsbeloftes waar gemaakt. Wel meer dan 30 extra belastingen met spoed doorgedrukt. Nog twee maanden voor de z.g.n. ‘pandemie’ het netwerk van 5G in Polen aangelegd. Elke maatschappelijke inspraak onmogelijk gemaakt, elk tegenargument van de tafel geveegd.
Na de val van communisme in de jaren 90-tig ontstond er enorme ondernemingsdrift onder de Polen. Men had vertrouwen in de toekomst. Eindelijk! In alle hoeken van het land waren de vernieuwingen zichtbaar. De post-communisten lieten deze enorme potentie z’n gang gaan, om later het opgebouwd vermogen af te pakken.
De realiteit ontvouwt zich in rappe tempo, en de strijd van de Polen voor de vrijheid van 40 jaar geleden, van 100 en 223 jaar geleden is nog niet over.
Men hoopte dat communisme iets tijdelijks en geografisch gebonden was. Nu is de aap uit de mouw. Waar de globale elite altijd naar streefde en tot nu toe ‘lokaal’ aanrichtte, werd plotseling wereldwijd zichtbaar. De globale informatieoorlog houdt de wereldbevolking inmiddels anderhalf jaar bezig. Wat men nog voor kort geleden voor onmogelijk hield, is de werkelijkheid geworden.
Niet iedereen ziet het. De mens lijkt gehypnotiseerd te zijn, anders kan ik het niet noemen. Of zou het echt waar zijn, dat de meeste mensen slaafmentaliteit hebben en voor een stukje veiligheid bereid zijn hun vrijheden op te geven?
De globale hypnose brengt verdeling onder de mensen. Te veel hebben zich bang laten maken, intimideren en injecteren. Ze weten of geloven nog niet dat ze met een experimentele technologie zijn geïnjecteerd, die ze fataal zal worden. Misschien voelen zij zich solidaire, sociale, gezagsgetrouwe, nette burgers, en wie daar niet aan meedoet is asociaal, een komplotdenker?
Dat hier sprake is van de grootste hoax in de moderne geschiedenis, gigantische corruptie en een globaal complot tegen de mensheid zal de ‘gelovigen in de pandemie’ niet bereiken.
Ik hoop dat de Poolse bevolking sneller uit deze boze droom ontwaakt, want voor de Polen zijn de zwepen van de communistische overheersing nog voelbaar, zelfs al blijkt de indoctrinatie onder de jongeren ver doorgevoerd te zijn.
Het Westen mist dit referentiekader.
De inhumane maatregelen, de permanente angst, onzekerheid over de toekomst en de dreigende uitsluiting bouwen gelukkig de weerstand op. Over de hele wereld gaan mensen massaal op straat om tegen dit alles te protesteren. Ook de ouders beginnen de waanzin van de maatregelen in te zien.
Het Westen heeft tot nu toe de meeste vrijheden genoten.
Het ziet er naar uit de globale elite de westerse publieke opinie nodig had om andere werelddelen aan zich te onderwerpen. Maar het is nu voorbij.
Bron: heavenlybells.org.jpg
Dat het Westen bestemd is het lot van de rest van de minder bedeelde wereldbevolking te delen, is nu al te zien in elk brutaal optreden van de politie en de ME.
Dat was onze werkelijkheid onder het communistische regime.
Men “zal niks bezitten en gelukkig zijn“, kondigt het Wereld Economic Forum aan.
Onder de mom van duurzaamheid, gelijkheid, klimaat en groen akkoord (sustainability, equity, climate, green-deal) wordt opnieuw communisme ingevoerd. Hier komen geen wapens aan te pas, het is een wijze die geen verdenking wekt.
Dit is wat Rosa Koire daarover zegt, de onlangs overleden schrijfster van het boek “Behind the Green Mask, Agenda 21“: (1)
“Sustainability, equity, climate, green-deal zijn elementen uit de VN-agenda voor de 21e eeuw [red. anders agenda 21 of agenda 20-30 genoemd], waarvan het doel zijn een wereldregering en totale controle.
In 1992 hebben 175 regeringen wereldwijd deze agenda ondertekend.
Duurzame ontwikkeling (sustainability) staat voor inventarisatie- en controleplan van al het land, water, planten, mineralen, bouwwerken, productiemiddelen, voedsel, energie, informatie en mensen in de wereld.
Bij ‘duurzame ontwikkeling‘ denkt men aan recycling, het scheppen van voedsel, energie voor iedereen etc.
NEE het gaat over het verplaatsen van bevolkingen naar geconcentreerde stedelijke centra om ze uit het landelijk gebied te verwijderen.
Regionalisatie is een stap naar globalisatie en standaardisatie. Alle systemen moeten in harmonie worden gebracht om ze centraal te besturen.
Regionalisatie is een middel om representatieve regeringen te vernietigen en ze door ongekozen regeringen en ambtenaren te vervangen.
Elk land heeft zijn eigen lokale agenda 21. In Europa is het al ver gevorderd.
Het is een samenwerking tussen bedrijven, niet-gouvernementele organisaties en regeringen om de individuele kiezers eruit te snijden en hen naar een niveau te brengen waar ze geen invloed meer mogen hebben.
Agenda 21 heeft twee pijlers: economie/ecologie en sociale gelijkheid.
Bij sociale gelijkheid denkt iedereen te weten wat het betekent, nl dat iedereen recht heeft op schoon water, niemands eigendom wordt gebruikt als dumpplaats, enz.
In werkelijkheid is sociale gelijkheid een code voor de verarming van een groot deel van de wereldbevolking, de ondergang van de ontwikkelde landen en de ineenstorting van onze economieën. Het is CORPOTOCRACY dat over de hele wereld wordt ontwikkeld.
Wat de grote bedrijven willen in deze fascistische ontwikkeling, is volledig verkeer van werknemers, zonder grenzen, om hun goederen door te voeren zonder regels en om de lonen te verlagen.
De economie en ecologie in balans brengen, betekent echt een communautaire balans, maar niet het welzijn van mensen.
Het is het evenwicht van de bedrijven, zodat ze de bevolking kunnen uitbuiten en controleren in de gebieden waar ze gecontroleerd kunnen worden.” (1)
Gedenkmonument voor de Poolse ingenieurs, die de Enigmacode kraakten. Bron: biuletyn.pw.edu.pl
Op 25 juli 1939, net zes weken voordat de oorlog begon, reisden vertegenwoordigers van Frankrijk en Groot Brittannië naar Polen om de Poolse regering om de Enigma machine te smeken. (1)
De Britten hebben lange tijd geprobeerd de wereld ervan te overtuigen dat ze de Enigma-code bij Bletchley Park hadden gebroken. Dit is slechts de helft van de waarheid.
Poolse ingenieurs, die de code van Enigma machine kraakten. Bron: pcworld.pl
Een team van Poolse ingenieurs, Marian Rejewski, Henryk Zygalski en Jerzy Różycki heeft gedurende vele jaren vóór de oorlog de codes van deze machine gebroken. Polen hebben ontdekt hoe ze haar rapporten konden lezen. Zoals prof. dr Marek Chodakiewicz (The Institute of World Politics, Washington, DC, USA) het in één van zijn lezingen zei: “drie Poolse ingenieurs kraakten de code van Enigma met een gedachte en een potlood“.
Dit stelde de codebrekers in Bletchley Park in staat, in een zeer vroeg stadium van de oorlog Winston Churchill van de “Ultra” decodering te voorzien. Het was ongetwijfeld de belangrijkste bron van directe informatie, die voor de premier en de Britse stafchefs beschikbaar was. “Ultra” speelde een cruciale rol in de succesvolle vervolging van de oorlog en het eerder beëindigen daarvan dan het anders het geval zou zijn geweest.
De Britse en Franse steun aan Polen bleef uit
De Britten en Fransen verklaarden Duitsland inderdaad de oorlog op 3 september 1939. Maar afgezien van het droppen van pamfletten boven Berlijn en de totale verlamming van de Fransen, deden zij niets. Zij hebben Polen geen militaire of materiële bijstand aangeboden. Volgens Norman Davis besloten beide landen op 12 september 1939 geen hulp aan Polen te bieden. (2)
Polen vechten verder
De Polen hebben de capitulatie nooit ondertekend. Ze bleven vechten tegen de twee vijanden, Duitsers en Russen, die samenwerkten aan de vernietiging van Polen. (3)
“Anker” als symbool voor vechtend Polen in de WOII. Bron: radiomaryja.pl
Meteen na de nederlaag in september organiseerden ze structuren van de Poolse verzetsbeweging, die groter was in het door de Duitsers bezet gebied. Er ontstond een ingewikkeld netwerk van inlichtingen, sabotage en propaganda later het Home Army genoemd. Het was een uitgebreid systeem van civiel bestuur met volledige rechterlijke macht, onderwijs en een militair- en civiel netwerk geleid vanuit Warschau, en erkend door de regering in ballingschap.
Geen enkel land kon zich meten aan de omvang en effectiviteit van de Poolse verzetsbeweging. Polen behield zijn rechtspersoonlijkheid tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Belang van het Poolse verzet en de ondergrondse
Hollywood maakte veel films over de bezetting en het verzet. Het verzamelen van inlichtingen en het doorgeven ervan aan het Westen was belangrijk voor het verloop van de oorlog.
Het Poolse inlichtingennetwerk was na 1939 enorm. Zijn agenten waren over de hele wereld, alleen in Polen waren er 40.000. De Britten beoordeelden hun verslagen als “uiterst waardevol”. (4)
Ter vergelijking telde de Franse inlichtingendienst 2500 leden, de Tsjechische en Noorse inlichtingendienst was onbeduidend in omvang en resultaten.
De Poolse inlichtingendienst bracht verslag uit over de aanval op de USSR in 1941 en over het Duitse werk aan V1 in Peenemünde. Ze hebben de V2 onderschept. De Poolse ondergrondse had één miljoen leden. De 600.000 van hen dienden in gewapende eenheden en voerden 10.000 aanslagen uit, waarvan honderden op grote schaal, 800.000 sabotageacties, 280 aanslagen op spoorlijnen, honderden moordaanslagen op Duitse functionarissen.
Naar schatting waren er 0,5 miljoen Duitse soldaten betrokken bij de strijd tegen de Polen.
Er was geen echo van dit alles in Hollywood. De enige vermelding van de Poolse ondergrondse was in de film “To Be or Not To B“, en voorgesteld als door de Britten geleid. (5)
80.000 Polen verdedigen Frankrijk in 1940
De Poolse regering in ballingschap organiseerde in 1940 80.000 Poolse strijdkrachten die Frankrijk verdedigden in mei/juni 1940. Ongeveer de helft van de Poolse verliezen was het gevolg van de nederlaag van Frankrijk in 1940. (6)
Poolse piloten vlogen 1/8 van de Britse vliegtuigen.
Poolse piloten onderscheidden zich in de strijd om Engeland in 1940 en overtroffen hun Duitse en Britse collega’s in termen van hun effectiviteit. Ze schoten het grootste aantal Duitse vliegtuigen neer, met zeer weinig eigen verliezen.
Na de nederlaag van de oorlog in Frankrijk verhuisde de Poolse regering onmiddellijk naar Londen, waar ze snel nieuwe troepen verzamelde, die uiteindelijk uitgroeiden tot 200.000 strijdkrachten en een aanzienlijk percentage van de geallieerde strijdkrachten vormden.
Het waren Poolse troepen die vochten onder Pools bevel, geen Polen die in Britse eenheden dienden, zoals Hollywood het herhaaldelijk beweerde.
De Poolse marine en luchtvaart schoten bijna 1.000 Duitse vliegtuigen neer. Nog eens 400.000 Polen dienden onder Sovjetbevel aan het Oostfront. (6)
Operatie “Storm”
In 1944 staat het lot van Polen op het spel wanneer de Sovjets Polen binnenvallen.
Het ondergrondse leger organiseert, met toestemming van de Poolse regering in Londen, de opstand van Warschau, bekend als de operatie “Storm“. Het “W” Uur was een codenaam van de dag en het uur waarop de operatie in Warschau begon, d.w.z. om 17.00 uur op dinsdag, 1 augustus 1944.
Warschauopstand, augustus 1944. Bron: polskiedzieje.pl
De Opstand duurde 2 maanden. Het aantal van 250.000 doden was gelijk aan de Amerikaanse verliezen op alle fronten van de hele oorlog.
Narvik 1940 – Bron: wikipedia.jpg
De Sovjets boden geen hulp aan de opstandelingen, maar blokkeerden ook de late en trage pogingen van de Westerse mogendheden om steun te verlenen.
Poolse soldaten onderscheidden zich overal waar ze vochten *)
Tot de belangrijkste veldslagen waaraan Poolse grondtroepen deelnamen, behoorden, naast Frankrijk (1940) en Warschau (1939), Narvik (1940), Tobruk (1941),
Poolse Onafhankelijke Parachutisten van gen. Sosabowski, gaan aan board van een Dakota. Bron: polishgreatness.blogspot.jpg
Het enige spoor van deze bijdrage aan de geallieerde overwinning in de Amerikaanse cinema is een piloot van het “Eagle Squadrorn” uit 1942, en hij is geestelijk ziek. (7)
Duitse bezetting van Polen, brutaler dan waar dan ook in West-Europa
De Duitsers verdeelden Polen in twee zones, één werd volledig opgenomen in het Reich, waar de Duitsers alle sporen van de Poolse cultuur en geschiedenis hadden uitgewist. De Polen die daar woonden werden naar het tweede deel van het zogenaamde General Gouvernement (GG) verdreven, waar ze onder onmenselijke omstandigheden leefden.
Uitstekende burgers werden gearresteerd en leiders uit alle lagen van de bevolking werden geëxecuteerd. Dagelijkse Nazi-razzia’s voor dwangarbeid en geweld tegen willekeurige slachtoffers. Dat gebeurde in samenwerking tussen de Gestapo en de Sovjet NKVD.
De Duitsers regeerden Polen rechtstreek, er was geen Poolse collaborerende regering.
Vergeleken met West-Europa accepteerde Polen de bezetting niet, er kwam verzet. Elke collaboratie met de bezetter werd met de dood bestraft.
Als we voor de vergelijking de door Hollywood verheerlijkte Tsjecho-Slowakije, Frankrijk en Noorwegen nemen, kenden deze landen een mildere bezetting en in geval van Frankrijk en Noorwegen was de collaboratie met de bezetter aanwezig. In Frankrijk en Noorwegen waren er vrijwilligers voor de SS.
In Noorwegen behoorden 3 miljoen mensen tot de lokale nazi-partij Nasjonal Samling. Deze partij had 60.000 leden, 2.000 meldden zich vrijwillig voor de SS. Na de oorlog werden 90.000 verdacht van collaboratie, meer dan de helft werd schuldig bevonden, 18.000 werden gevangengezet. (8)
Raport van Witold Pilecki. Bron: jewish.org
Hollywood negeerde het lot van Poolse joden tijdens de oorlog volledig.
Nog erger was de Sovjetbezetting van Polen
Sovjets namen heel Oost-Polen over en werkten nauw samen met de Duitsers om de Poolse bevolking te onderwerpen.
13 miljoen Polen kwamen onder het gezag van de Sovjets en de NKVD (= sovjets GESTAPO). De Gestapo en de NKVD werkten nauw samen bij de vervolging en arrestatie van potentiële oppositieleden.
Sovjets begonnen onmiddellijk de reorganisatie van het land, massale verplaatsing van de bevolking, inbeslagname van eigendommen, arrestaties en een massale diefstal van de Poolse cultuurschatten.
Een reeks aan grote deportaties vond plaats. Meer dan één miljoen Polen werden naar Siberië, het Sovjetgedeelte van Antarctica gestuurd om daar slavenarbeid te verrichten.
Om chaos te creëren, wakkerden de Sovjets de etnische haat en nationale conflicten aan.
Het Rode Leger nam 200-250.000 Poolse krijgsgevangenen en hield ze vast in slechte omstandigheden. Duizenden van hen werden overgedragen aan de Gestapo. Op 5 maart 1940 beval Stalin de moord op 14.700 Poolse krijgsgevangenen en 11.000 politieke gevangenen. De NKVD voerde de executie uit. Volgens de recente schattingen leefden bijna 2 miljoen Polen in extreme fysieke en mentale omstandigheden, onderworpen aan deportaties en arrestaties. (9)
Terwijl het nazi-regime de ergste nachtmerrie was voor de joden, Poolse christenen vluchtten vaak uit het door de Sovjets bezet gebied naar de Duitse bezettingszone, omdat het gedrag van de Sovjets erger was dan dat van de Duitsers. (10)
Het doel van de Duits-Sovjet samenwerking
Het Derde Rijk en de Sovjet-Unie werkten al voor de oorlog samen.
Het doel van deze samenwerking was de plundering van Europa. Hierdoor konden de Duitsers Polen, Noorwegen, Denemarken, Frankrijk, Nederland, België, Griekenland en Joegoslavië vrij aanvallen zonder vrees voor het Oostfront.
De Sovjets vielen Oost-Polen, een deel van Roemenië, drie Baltische republieken en een groot deel van Finland binnen en bezetten ze.
Duitse ontwerpen, prototypes en werktuigmachines gingen naar Sovjet-Rusland, en de Sovjet-grondstoffen naar Duitsland om de Duitse oorlogsmachine te voeden.
Duits-Sovjetoorlog en de gevolgen daarvan
De Duitse invasie in Sovjet-Rusland in 1941 veranderde het lot van de oorlog.
Het gewicht van het Sovjet-front gaf Stalin een machtig onderhandelingstroef in de betrekkingen met Groot-Brittannië en de VS. Zij waren bereid elke prijs te betalen om de Sovjets over te halen hun deelname aan de oorlog te handhaven.
De Britse en Amerikaanse bijdragen aan de oorlog tot 1943 waren betrekkelijk klein, traag en onhandig. In juli 1943, vielen ze Italië aan, maar hun vooruitgang was traag en kon zich niet meten aan de vaardigheid en vastberadenheid van de Duitsers.
Poolse begraafplaats in Monte Casino. Bron: deon.jpg
In de Italiaanse campagne vochten de Polen onder Brits commando. Zij behaalden vele overwinningen, waarvan de beroemdste en meest cruciale voor de Geallieerden was de slag bij Monte Cassino. Hollywood maakte slechts één film daarover, “The Story of G.I. Joe“, waarin de Amerikanen de eer krijgen en de Polen werden weggelaten.
Polen, een bezet land, met een leger van 100.000 soldaten verspreid over de hele wereld, werd een onderwerp van onderhandeling.
Terwijl de Westerse mogendheden in Italië kropen, verdreven de Sovjets de Duitsers en rukten op naar het Westen. Pas na de landing van de geallieerden in Normandië in 1944, toen er nog maar een jaar te gaan was tot het einde van de oorlog, werd in het Westen een tweede front gevormd. (11)
Sovjets bezetten Polen opnieuw
In de laatste maanden van de oorlog bezetten de Sovjets Polen opnieuw. Onmiddellijk begonnen ze met het vervolgen van de meest toegewijde patriotten.
Voor de Polen was de oorlog een totale ramp. Proportioneel leden ze de grootste verliezen van alle landen die aan de oorlog deelnamen.
Miljoenen Polen waren onderworpen aan directe onderdrukking en executies. De uitroeiing van bijna alle Poolse joden. De verliezen onder de soldaten waren drie keer groter dan die van de Amerikanen.
De materiële schade (infrastructuur voor 80% vernietigd), vele steden en de hoofdstad met de grond gelijk gemaakt. Na de oorlog veranderde Polen in een bezette provincie van de Sovjets.
There is a chapter of World War 2 history that remains largely untold: the story of the fourth largest Allied military of the war, and the only nation to have fought in the battles of Leningrad, Arnhem, Tobruk, and Normandy. This is the story of the Polish forces during the Second World War, the story of millions of young men and women who gave everything for freedom and in the final victory lost all. In a cruel twist of history, the monumental struggles of an entire nation have been largely forgotten, and even intentionally obscured. No Greater Ally redresses the balance, giving a comprehensive overview of Poland’s participation in World War 2. Following their valiant but doomed defense of Poland in 1939, members of the Polish armed forces fought with the Allies wherever and however they could. This title provides a detailed analysis of the devastation the war brought to Poland, and the final betrayal when, having fought for freedom for six long years, Poland was handed to the Soviet Union.
Geen of verkeerde voorstellingen van de Polen voor de oorlog
Ondanks het feit dat Polen 4% van de vooroorlogse bevolking in Amerika uitmaakten, kwamen zij noch in de films noch in de TV-series voor.
Hollywoods’ voorstellingen van de Poolse gemeenschap vóór de Tweede Wereldoorlog bestonden uit bizarre, barbaarse indringers, kort en “donker getinte” vreemdelingen.
De filmcriticus van Warschau, Jerzy Bossak schreef in 1938: “Onder deze omstandigheden nemen de Poolse thema’s in de buitenlandse films onvermijdelijk een vorm van propaganda aan, gericht tegen Polen en de Polen. Een bewust en opzettelijk laster doet minder kwaad, schreef hij, dan de films, die zonder vijandige bedoelingen zijn gemaakt, die de wereld rondgaan en overal de onwetendheid roekeloos verspreiden“. (1)
HetBureau of Motion Pictures (BMP) bepaalde het beeld van de oorlog
Tijdens de oorlog mocht het imago van Polen geen negatief effect hebben op Moskou, en het Bureau of Motion Pictures (BMP) bewaakte het werkkader van de filmstudio’s.
Een voorbeeld is “The Song of Russia” van de Metro-Goldwyn-Meyer. Het pact tussen Hitler en Stalin [Ribbentrob-Molotov] moest een noodmaatregel zijn in de Russische strijd tegen het fascisme, en de Sovjet-invasie van Finland en Polen zou een daad van (zelf)verdediging zijn. (2)
Aanval op Dieppe, 1942. Bron: historiek.net.jpg
In de film ‘The White Cliffs‘ van dezelfde producent, die over de slag om Dieppe*) ging, verzocht de BMP om de Russen in de film op te nemen, ook al vochten de Russen daar niet. De Poolse marine- en landmacht vochten er wel, waar ze zware verliezen leden. De Polen werden echter uit de film weggelaten. (3)
Zowel de BMP als de OWI (Bureau voor Oorlogsvoorlichting) zorgden voor het positieve beeld van de buitenlanders en hun regeringen in de Amerikaanse films. Om de Russen voor het Amerikaanse publiek overtuigender te maken, moesten ze in de Amerikaanse films humoristische mensen voorstellen. (4)
De BMP als de OWI overlegden alles met de Russische ambassade, en drongen bij de filmproducenten aan om hetzelfde te doen bij andere buitenlandse zaken. Dit betrof echter Polen niet. De negatieve beeldvorming over Polen, zijn regering, zijn leger en zijn bevolking is nooit op een berisping van het BMP gestuit. (5)
Bijvoorbeeld de naam van een negatief personage in “Casablanca” van Warner Brothers mocht geen verwarring veroorzaken en duidelijk Italiaans (As-alliantie **)) klinken. Warner Brothers had dit soort dilemma’s niet als het over het beledigen van Polen ging. (6)
Warner Brothers gebruikte opzettelijk twee voor het Poolse volk dierbare namen, Kościuszko en Pulaski, op een beledigende manier.
Kościuszko en Pulaski zijn niet zomaar Poolse namen. Ze zijn net als Lincoln en Washington een begrip zowel in Polen als Amerika. Warschau verbood de films van Warner Brothers en achtte Warner Brothers schuldig aan de “belediging” van de Poolse natie en de “anti-Poolse propaganda”. (26)
Wat de Poolse regering deed, was geen uitzondering. Ook andere landen verboden de films van Warner Brother om politieke redenen. (27) Harry Warner noemde de Poolse regering “antisemitisch”. (26) Desondanks heeft hij delen van de film opnieuw opgenomen en later zijn verontschuldigingen aan de Poolse regering aangeboden. (26)
De Poolse strijdkrachten bestonden niet als categorie, ook niet voor het toetsingsbureau (Motion Picture Producers and Distributors of America, MPPDA). In zijn dagelijkse verslagen keek het bureau naar de titels, de producenten en de manier waarop de oorlog in beeld werd gebracht als de belangrijkste beoordelingscategorieën. Ze vroegen of de film Amerikaanse, Britse, Canadese, Australische, Chinese, Russische, Italiaanse, Japanse en andere strijdkrachten toonde … maar niet de Poolse. (7)
De Polen werden in de Amerikaanse films regelmatig afgeschilderd als geestelijk instabiel, incompetent, verachtelijk, hersenloze schurken, lafaards, verraders, verwaand en nazi-sympathisanten, de Poolse regering beschuldigd van appeasement en fascisme, alles zonder een woord van bezwaar van het BMP (5)
In ‘None Shall Escape‘ staan zinnen over de Polen, zoals ‘het zijn geen mensen, het zijn honden. Maar goede honden. Ze kunnen getraind worden‘. Het is ondenkbaar dat BMP zou toestaan dat een producent over een andere natie op deze wijze kon spreken. (5)
De grootste filmstudio’s in de oorlogstijd
Bron: printerest.com.jpg
Warner Brothers was in de oorlog bekend van progressieve films (8) en had de meest hartelijke relatie met BMP.
In augustus 1940 kondigde Jack Warner aan dat hij “elke film zou maken die de regering wil, koste wat het kost“. In de herfst van 1940 bespraken Mallet en Harry Warner plannen voor toekomstige samenwerking van Hollywood met de regering. BMP was van mening dat Warner Brothers “de betekenis van de wereldgebeurtenissen had begrepen“. Harry Warner was ‘Roosevelt’s man in Hollywood’ (9)
Bron: youtube.com
Bron: logo-timeline-wikia.com
Bron: youtube.com
De Paramount huurde linkse scenarioschrijvers in. Columbia was links en pro-Russisch, net als Universal. (10)
Producenten zoals Louis B. Mayer van MGM en Twentieth Century-Fox waren niet links, maar zij letten op hun eigen financiën. Ze maakten dus ook films voor de politieke doeleinden om tijdelijk aan de vraag in de oorlogstijd te voldoen (11)
Bron: youtube.com
Bron: youtube.com
Warner Brothers was een absolute bron van anti-Poolse propaganda. “Zij zijn verantwoordelijk voor het anti-Poolse ‘In Our Time‘, ‘Edge of Darkness‘ en de schaamteloze ‘Mission to Moskow‘.” (8)
Alsof ze de schuld van een tegenspoed van hun families bij de Polen zochten, die ook slachtoffer waren van de tsaristische onderdrukking, en niet bij de Russen. Jack Warner ontmoette later beroemde Polen, zoals Nizynski, Shalom Ash, Paderewski, Marie Curie-Skłodowska, David Ben-Gurion, of Artur Rubinstein, maar hij wilde niet met hen praten, hij ‘wilde het niet weten‘. (12)
Bezetting als satire, Sovjet-propaganda en de historische onzin
Volgens Biskupski, had Hollywood genoeg materiaal om eerlijke films over Polen in de oorlogstijd te kunnen maken. Gezien de ideologische setting in Hollywood en een duidelijke aversie tegen Polen moest de uitkomst zwak en gemeen worden.
“None Shall Escape”, tegen beter weten in?
Bron: en-wikipedia.org
De “None Shall Escape” doet geen poging om het Poolse verzet te prijzen, schrijft Biskupski, geen enkele Amerikaanse film heeft dat ooit gedaan. Maar het is geen aanval op de Polen, in tegenstelling tot de ‘In Our Time‘. Polen is hier slechts een achtergrond voor het lijden van Joden, en de film speelt zich af in het westen van Polen, ver van de betwiste oostgrenzen. (13)
De scenarioschrijver heeft zijn best gedaan om de Polen en de “goede” Duitsers af te schilderen als gelijkwaardige slachtoffers van het nazisme. Uiteindelijk was de film een oproep aan de “Verenigde Naties” om de oorlogsmisdadigers te straffen. (13)
De regisseur van “None Shall Escape“, Andre DeToth wist van de verschrikkingen van de oorlog in Polen. Hij bevond zich in augustus 1939 in Warschau, waar hij een deel van de september-campagne filmde. Toth was zo geschokt door wat hij zag dat hij er een halve eeuw niet over sprak. In 1994 begon hij in zijn memoires daarover te schrijven, nog steeds niet in staat om op te schrijven wat hij zag. Kort voor zijn dood vertelde hij, dat:
“de Duitsers dwongen hem gruwelijke scènes te filmen, ‘het was zo afschuwelijk toen ze de uitgehongerde mensen bijeenbrachten en hen als honden sloegen. Toen de camera’s draaiden, riepen ze “lachen! glimlachen!” En de mensen glimlachten en ze gaven hen brood. Dan stopten ze de camera’s. “Genoeg!” en de soldaten pakten de mensen het brood af. Ze toonden deze dingen in heel Duitsland, over de hele wereld’.” (14)
“To Be Or Not To Be”, Duitse bezetting als satire
Bron: americanuestra.com
“To be or not to be” uit 1942 is een satirisch portret van de bezette Warschau en de ellende van de Joden. Geen enkele andere Hollywood-film over de Duitse bezetting had karakter van een satire.
Bosley Crowther schreef in de New York Times dat de film “bedoeld was om een aanstoot te geven“. “Om het lijden van Warschau als achtergrond te gebruiken voor zo’n clownsstreek was ‘walgelijk”, schreef hij. (15) De producenten, Ernst Lubitsch en Alexander Korda wilden de Polen voorstellen als een volk die de ‘Amerikaanse aandacht onwaardig’ is. Alle Poolse inspanningen in de oorlog worden in de film tot een onbelangrijke voetnoot gereduceerd. De conclusie moest zijn: Polen zijn onbelangrijk en niet in staat zich aan het moderne wereld aan te passen, de belangrijke beslissingen worden overgelaten aan de Britten. In deze film heeft bijna niemand van Poolse afkomst gespeeld. (16)
“In Our Time”, vijandig, vol met Sovjet-propaganda en historische onzin
Bron: en.m.wikipedia.org
“In Our Time” stelde Polen in een verschrikkelijk daglicht, precies zoals de scenarioschrijvers het bedoeld hadden. (17)
Howard Koch en Ellis St. Joseph gebruiken in de film directieven van de Komintern tegen Polen. (18)
De beschuldiging dat de vooroorlogse regering in Polen en haar opvolger, de regering in ballingschap in Londen, product waren van een corrupte aristocratie, niet representatief voor de meerderheid van de bevolking, was een Sovjet-propaganda, die sinds 1939 werd herhaald als rechtvaardiging voor een aanval op Polen (19), en een excuus om de wettige Poolse regering door “een ander” te vervangen. (20)
De film was een aanval op de belangrijke Poolse waarden zoals patriottisme en katholicisme. De Poolse familie werd uitgebeeld als broeinest van bijgeloof en onwetendheid, en het Poolse platteland als feodaal. De “In Our Time” prijst de Sovjet-Unie als modern en vrij land. (21)
Terwijl de Poolse landhuizen juist een enclave van moderniteit waren. De adel had het algemeen welzijn voor ogen, en de vooroorlogse landeigenaren speelden een belangrijke rol in de landbouwverenigingen. Hun landgoed was het centrum van geavanceerde landbouwtechnologie, en het culturele leven op het platteland. Verder zijn er geen Duitsers of Italianen in deze oorlogsfilm te bekennen, voor Koch zijn het dus de Polen de nazi-fascisten in de film. (18)
Warner wist wat hij deed en de BMP tolereerde het.
Dit alles was geen toeval. De film “In Our Time” ging in première in februari 1944, een jaar na Katyń en na het verbreken van de diplomatieke betrekkingen met Moskou.
Enkelen uit 22.000 vermoorden in Katyn, Katyn massacre, basic facts. Bron: poland.pl
Moskou weigerde de wettige Poolse regering te erkennen. De Amerikanen bezweken onder deze druk en ze lieten de Poolse regering in ballingschap vallen. De film verschafte een rechtvaardiging voor een dergelijke daad.
Gen. Władysław Sikorski bij de soldaten van het Poolse leger in Frankrijk
Op 3 juli werd generaal Sikorski, de eerste minister van Polen, vermoord. In november bespraken Churchill, Roosevelt en Stalin Poolse zaken zonder Polen. (22)
Gibraltar, plek van de dood van generaal Sikorski. Bron: fpp.co.uk
Uit de recensies blijkt duidelijk dat de film van Koch en St. Joseph een politieke aanval was. Net toen het Amerikaanse publiek moest kiezen of Warschau of Moskou steunen, presenteerde Hollywood een beeld van Polen dat verwerping verdiende. (20)
En zelfs als dit alles waar zou zijn geweest?
Biskupski vraagt zich in zijn boek af, zelfs als alles, wat de filmindustrie in de oorlogstijd over Polen presenteerde waar zou zijn geweest, waarom dan Polen op deze wijze aan de schandpaal nagelen? Vooral in 1943-44 toen er geen twijfel over het lijden van het land bestond en de regering in ballingschap onder uiterst moeilijke omstandigheden werkte? (20)
Dezelfde scenarioschrijvers (Koch, St. Joseph) werkten aan ‘Joan of Paris‘, de Fransen werden op een zeer vleiende manier voorgesteld. Zelfs Italië, een vijandige mogendheid, werd gunstiger uitgebeeld dan Polen. (23)
Op hetzelfde moment dat Warner Brothers een film over Polen maakten, werkten ze ook aan de ‘Mission to Moscow‘, waarin ze hun best deden om Amerika’s andere bondgenoot, Sovjet-Rusland, op een vleiende manier in beeld te brengen. (23) Warner Brothers hield zorgvuldig toezicht op de productie van “Mission to Moscow“, hij nam persoonlijke beslissingen over controversiële kwesties. (24)
Volgens Biskupski had de communist Ring Lardner Jr. gelijk toen hij zei dat de Warners, net als andere studiomanagers, “opzettelijk films maakten die gunstig waren voor de USSR, [en na 1945] probeerden ze het te ontkennen.” (25)
Bittere teleurstelling
Jalta, 1944 – Churchill, Roosevelt en Stalin. Bron: answers.yahoo.com
Eind 1943 worden de territoriale en politieke eisen van de Sovjets duidelijk en agressief. In 1944 bezetten zij Polen en installeerden een marionetten regime in plaats van een wettige Poolse regering.
Na 1944 wilden de Amerikanen en de Britten dat Polen uit de publieke belangstelling verdween. Hun overeenkomst in Teheran en Jalta, waar over het lot van Polen werd beslist in afwezigheid van de Polen, was een kopie van de Conferentie van München [uit 1938], die Hollywood had vaak veroordeeld, maar hier niets van vermeldde. (29)
Pas later begon de wereld aan het moraal van de Sovjets te twijfelen.
“In de naam van God, voor onze en jullie vrijheid”, de motto van Poolse strijders. Bron: common.wikimedia.jpg
De Polen vochten met hart en ziel, te land, ter zee en in de lucht, aan de zijde van de geallieerden. Met een motto ‘voor jullie en onze vrijheid!’ toonden de Polen hun solidariteit aan het Westen en de wereld. Zoals Poolse koning Sobieski bevrijdde Europa van de Turken in 1683. Zoals Kościuszko i Pulaski vochten naast Washington in de burgeroorlog in de VS. Dezelfde solidariteit toonden Poolse soldaten in de Tweede Wereldoorlog.
Washington, Kosciuszko i Pulaski, “voor jullie en onze vrijheid”, burgeroorlog in de VS. Bron: wieszcz.pl
Het moest een niet te beschrijven teleurstelling zijn geweest, toen het tegen het einde van de oorlog bleek, dat hun land in Jalta aan de Sovjets werd verkocht, en dat ze geen kans meer hadden om naar huis terug te keren. Ze werden zelfs niet uitgenodigd voor de overwinningsparade.
Operatie Jubilee, augustus 1942. Bron: manivelleflamande-blogspot.com
*) De aanval op Dieppe, ook bekend als De slag om Dieppe of Operatie Jubilee, was een geallieerde aanval op de door de Duitsers bezette havenstad Dieppe, gelegen aan de noordelijke Franse kust, tijdens de Tweede Wereldoorlog, die plaatsvond op 19 augustus 1942. Bron: Wikipedia (NL)
Asmogendheden. Bron: studylib.net.jpg
**) As-mogendheden, ook wel de ‘as’ genoemd, vormden voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog een alliantie, waarvan de kern bestond uit Duitsland, Italië en Japan. De term werd voor het eerst gebruikt door de Italiaanse dictator Benito Mussolini in november 1936 toen hij sprak over een as Rome-Berlijn nadat Italië en Duitsland een vriendschappelijk verdrag hadden getekend. Bron: Wikipedia (NL)
Bronnen:
Poolse versie van het boek van Mieczysław B.B. Biskupski: “Hollywood’s war with Poland 1939-1945“, The University Press of Kentucky, 2010; Internet verkoop: fijorre@fijorr.com/www.fijor.com – prof. M.B.B. Biskupski is een Amerikaanse historicus aan Central Connecticut State University, VS:
“Van de 86 producenten in Hollywood waren 53 Joden, immigranten uit Oost-Europa. Onder degenen die verantwoordelijk waren voor de plots van de films was een groot aantal Joden” (1)
Koch, Lubitsch en Epstein waren belangrijke politieke agenten in Hollywood. (2) Volgens scenarioschrijver Julius Epstein: “De aanwezigheid van de Joden had zo’n grote invloed op Hollywood dat zelfs heidenen dachten ‘in het Joods.’” (3)
De Joodse immigratie was een generatie eerder in Amerika dan de Poolse diaspora. De Vaudeville en Broadway, en later de radio hadden al bepaalde etnische types voortgebracht. (4) Het [Amerikaanse] publiek was al gewend geraakt aan bepaalde types met bepaalde nationaliteiten. (5)
De Joden en Ieren vonden snel hun plaats in de amusementsindustrie en op het toneel werden ze het meest zichtbaar. Italianen iets minder. De karakters van de Joden stonden, in vergelijking met die van de Ieren, minder vaak op de voorgrond, hoewel zij bijna zonder uitzondering met sympathie werden voorgesteld. (6)
Warner Brothers. Bron: discodisco.com.jpg
Weinigen weten dat de bekende, grote filmproducenten in Hollywood kwamen uit Polen.
We hebben het over Jack en Harry Warner uit centraal Polen, Samuel Goldwyn (Szmuel Gelbfisz) uit Warschau, Louis B. Mayer uit de omgeving van Minsk in het oostelijke grensgebied.
Samuel Goldwyn. Bron: notrecinema.com
Ook de Hollywood sterren als Paul Muni (Mehilen Weisenfreund) uit [Poolse] Lwów onder de Oostenrijkse partitie en Al Jolson (Asa Joelson) uit de oostelijke grensgebieden van Polen. Het lijkt erop dat geen van hen een band had met de Poolse gemeenschap in Amerika of dat ze na 1918 hun gehechtheid aan Polen benadrukten. (7)
Louis B. Mayer. Bron: notrecinema.com.jpg
In de jaren voorafgaand aan de oorlog had Polen een slechte reputatie onder de Joden. De reden daarvan is complex volgens Biskupski, en de geschiedenis van de Pools-Joodse relaties is tot de dag van vandaag in Amerika nog niet verteld.
Toen Polen in 1919 voor onafhankelijkheid vocht, kwamen er geruchten naar Amerika dat de Polen de Joodse bevolking niet goed behandelden, later bleek dat overdreven.
Pools-Joodse relatie, 1772-1919
Tijdens de 123 jaar durende bezetting van Polen zochten Polen de gewone menselijke solidariteit. Ze zochten het overal ter wereld, maar vooral onder diegenen die het land sinds de eeuwen bewoonden, en er bijzondere bescherming in genoten.
Boek, ‘Polish-Jewish Relations: Byond The Limits Of Solidarity’. Bron: goodreads.com
De houding die Joden, de grootste na de Poolse bevolking groep in Polen *) aannamen, noemde men bij de naam: ‘de enorme ondankbaarheid en het regelrechte verraad‘ (16)
Volgens Joodse historicus, Majer Balaban “begrepen [Joden] de bezetting niet, het interesseerde hen niet dat drie mogendheden de deling van Polen hadden ondertekend’. ‘Ze aanbaden de indringers en zwoeren hen de loyaliteit.'” (8) “Met een uitzondering van 1-2% hebben Joden tijdens de 123 jaar gevangenschap van Polen geen solidariteit getoond. Ze hebben geen deel aan de strijd en de opbouw van de nieuwe Poolse staat genomen. Ze waren echter de eersten, die van de nieuw gewonnen onafhankelijkheid wilden profiteren door mede eigenschap van Polen te eisen.” (9)
Dus op het moment toen de Polen hun onafhankelijkheid in 1918 hadden herwonnen, één ding werd duidelijk dat “de Joodse ‘natie’ geen vertrouwen, respect en solidariteit van de opgebouwde Poolse staat verdiende“. Deze overtuiging werd versterkt door de Joodse claims op het Poolse grondgebied. Het gebeurde voordat nog de laatste strijd voor de onafhankelijkheid moest worden gewonnen. Op 21-22 oktober 1918 vond de zionistische conferentie in Warschau plaats. Izaak Grünbaum eiste van de Poolse staat een constitutionele garantie voor de nationale autonomie voor de Joden in Polen. (10)
Door dit te accepteren zou Polen in een soort corporatie veranderen. In Polen, vanaf het moment van het herwinnen van de onafhankelijkheid in 1918 hadden de Joodse, Ruthenische [Russische] en Duitse minderheden gelijke rechten met de Poolse bevolking. Ze waren op gelijke wijze in alle gezamenlijke organen vertegenwoordigd. Als ze daarnaast nog afzonderlijke lichamen kregen, zouden de Polen als de enige natie tot een rol van paria in hun eigen land gereduceerd worden. Dat kon niemand accepteren. (11)
Treaty of Versailles. Bron: creativewebquest.com
Het is ook het moment waarop de, inmiddels een eeuw durende, vijandige propaganda van de Joodse organisaties tegen Polen begon. In 1919 had het zoveel invloed, dat men Polen in het verdrag van Versailles slechter behandelde dan de verliezers van de Grote Oorlog, de Duitsers.
Een Joods verhaal, de haggada
“In de joodse cultuur is de haggada een verhaal, een soort saga waarin het niet zozeer gaat om de getrouwe weergave van de gebeurtenissen die aan de basis liggen van het verhaal, maar om de moraal die eruit moet worden getrokken. Het verhaal is dus zo samengesteld dat de eerder ontworpen moraal zich opdringt aan de luisteraar (…), maar de waarheid heeft er niets mee te maken, want het gaat om moraal.” (12)
De kinderen van Joodse immigranten in Amerika wisten niets over het Poolse verleden van hun families, zoals Albert Maltz en Walter Bernstein getuigden. (13)
Een uitspraak van John H. Lawson, dat zijn ‘grootouders ‘uit het Poolse getto **) ontsnapten‘ (13) was historisch onjuist. Deze generatie mensen ontsnapte van onder de Russische partitie. (14) In gevolg van de deling van Polen eind achttiende eeuw bestond Polen niet meer op de kaart van Europa. In Rusland waren getto’s niet toegestaan.
Bezetting van Polen 1772-1919 – deling tussen Russland/groen, Pruisen/blauw en Oostenrijk/bruin. Bron: pl.wikipedia.org
Ook de verhalen van de vader van Harry en Jack Warner waren verzonnen en negatief over Polen. Hij verliet het door Rusland bezet Polen in 1883. In zijn biografie vertelt hij over de ‘Poolse politie‘ die Joden belette om de Thora te lezen. Nogmaals Polen bestond toen niet, en hoewel de tsaristische staat Joden ongunstig was, had hij geen mogelijkheid of er zin in om te voorkomen dat de enorme bevolking van de [red. toen bezette] Poolse gebieden de Heilige Schrift zou lezen. De informatie over pogroms was ook onjuist. (14)
Jack en Harry Warner konden of wilden niet de echte naam van hun familie onthullen, zelfs niet aan hun eigen kinderen. (13) Hal Wallis (Aaron Blum Wolowicz), het best bekend als producer van Casablanca, The Adventures of Robin Hood, en True Grit, samen met vele andere grote films voor Warner Bros in Hollywood wilde niet dat zijn verleden bekend werd en gaf zijn echte naam niet op. Hij had zijn verleden uit zijn leven gewist. (13)
Interessant is dat de anticommunistische emigranten uit Rusland na 1941 niet meer zo anticommunistisch waren.
Na 1941 heerste de wijdverbreide en terechte overtuiging dat de Sovjet-Unie een centrale rol speelde in de strijd tegen het nazi-Duitsland. Dit uitte zich in de sympathie van veel Joden uit de filmbranche voor de Sovjet-Unie, ondanks hun angst voor het communisme en afkeer van het traditionele Russische antisemitisme. De “Amerikaanse Joden‘, zo schrijft Novick, ‘waren tijdens de oorlog de vurigste aanhangers van het Rode Leger‘. Voor de Polen, die wisten wat het Rode Leger met de Polen deed, was dit een verwerpelijke houding. (15)
*) Het is onmogelijk de geschiedenis van de Poolse Joden in de periode van de Tweede Republiek te begrijpen, evenals de vroegere betrekkingen tussen de twee gemeenschappen, zonder de omvang van de Joodse bevolking te beseffen. (…) Aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog waren er ongeveer 3,4 miljoen Joden in Polen. In Warschau woonden in de jaren dertig ongeveer 355 duizend Joden (meer dan 30% van de totale bevolking van de hoofdstad). Het was meer dan in heel Palestina. In Lodz vormden zij ongeveer 205 duizend mensen (33% van de totale bevolking), meer dan in heel Frankrijk. In Krakau waren er voor het uitbreken van de oorlog bijna 60 duizend Joden (26 %): meer dan in Italië. In 1939 telde Tarnów 56.000 inwoners, waarvan ongeveer 25.000 Joden (45 %). Dat betekent dat er in de stad evenveel Joden woonden als in heel Zwitserland. In Nowy Sącz waren er 10.000 Joden (30 %), heel wat meer dan in Zweden. Bron: Włodzimierz Knap: https://www.naszahistoria.pl/zlozone-relacje-polskozydowskie-w-ii-rp/ar/10521562
**)over getto’s: “De meeste Poolse Joden, d.w.z. 85% woonden in getto’s voor de Tweede Wereldoorlog, en in Polen sinds de eeuwen. (…) Het was echter geen Poolse uitvinding, zoals sommigen proberen dit te verklaren met het ‘Pools aangeboren antisemitisme’. Sinds de middeleeuwen leefden Joden in afzondering. Het was ook hun eigen keuze. Vooral in reactie op de vervolging in West-Europa in de 13e tot 15e eeuw, zijn Joden steeds meer geneigd zich in hun eigen kring te vestigen. Door de nationale en religieuze banden aan te halen, proberen ze hun culturele en religieuze onderscheid te redden. Voor Joden was getto hun thuis, een dagelijks leven. ‘In zo’n wijk zou geen Joodse huisbezitter, een huis aan een christen verhuren, ongeacht of het een Pool, Duitser of Tsjech was. Dit was om fundamentele redenen onmogelijk. Voor een vrome Jood is het een zonde om een vreemde in zijn huis te hebben. Het huis is een gemeenschap'” – Władysław Bartoszewski, Poolse Jood, overlevende van de Holocaust, lid van de Home Army (het Poolse ondergrondse leger) in 1939-45 Bron: Ewa Kurek “Poza granica solidarności. Stosunki polsko-zydowskie 1939-45”, pag. 39; meer lezen: Blog#53
Bronnen:
Poolse versie van het boek van Mieczysław B.B. Biskupski: “Hollywood’s war with Poland 1939-1945“, The University Press of Kentucky, 2010; Internet verkoop: fijorre@fijorr.com/www.fijor.com – prof. M.B.B. Biskupski is een Amerikaanse historicus aan Central Connecticut State University, VS:
(1)voetnoten (22) pag. 352
(2) pag. 334
(3) pag. 352
(4) pag. 58
(5) pag. 61-63
(6) pag. 57-59
(7) pag. 47-49
(8) dr Ewa Kurek: “Voorbij de grens van solidariteit. Pools-Joodse relaties 1939-1945” pag. 53-54
(9) idem, pag. 71
(10) idem, pag. 68-69
(11) idem, pag. 71; uit het parlementair verslag, november 1920, l.59
B.B. Biskupski: “Hollywood’s war with Poland 1939-1945“:
(12) Stanislaw Michalski/Voorwoord in de Poolse uitgaven – ‘Na pograniczu snu i jawy’ [Op de grens van droom en werkelijkheid], pag. 15
(13) pag. 353
(14), pag. 363
(15) pag.51
(16) Ewa Kurek: “Voorbij de grens van solidariteit. Pools-Joodse relaties 1939-1945”, pag. 68
Hollywood kon eigenlijk makkelijk een negatief beeld van Polen en de Polen creëren, omdat Polen niet bestond in de belevingswereld van de Amerikanen en de Amerikaanse regering.
Verder was Hollywood pro-Sovjet. Vele scenarioschrijvers in Hollywood hadden lidmaatschap van de communistische partij. (1)
Hollywood faciliteerde de geopolitieke plannen van de Sovjet-Unie
Komintern. Bron: konfront.dk
De “subversieve activiteiten” van de communisten in Hollywood was niet het citeren van Karol Marx, of het oproepen tot rebellie en het omverwerpen van het kapitalisme, schrijft Biskupski. (2)
De belangrijkste taak van de communistische partij in Hollywood was om ‘het buitenlands beleid van de Sovjet-Unie te ondersteunen, steun voor dit beleid te zoeken in de oorlog met Duitsland en de uitvoering van haar geopolitieke plannen te faciliteren‘. *)
Vierde deling van Polen, 1939. Bron: printerest.co.uk
De Sovjet-Unie voerde een vijandelijk beleid ten aanzien van de Poolse soevereiniteit en zijn territoriale integriteit. Het was al voor 1941 duidelijk.
Het herstel van een onafhankelijk Polen binnen zijn historische grenzen en onder een wettige regering zou een lastig obstakel zijn voor de verovering van Europa door de Sovjet-Unie.
Daarom was het schaden van de Poolse zaak in de Verenigde Staten een belangrijk doel voor de aanhangers van de Sovjet-Unie, vooral voor de leden van de partij, die verplicht waren de vitale belangen van Sovjet-Rusland te behartigen. (3)
Voor de Polen zaten de omstandigheden niet mee. Vóór 1939 waren er geen Polen in Hollywood, die instinctief de Poolse zaak zouden verdedigen. De Poolse gemeenschap was zwak, afwezig en de druk op assimilatie in Amerika was groot. De Poolse regering in ballingschap was in een zwakke, afhankelijke positie om een verschil te maken.
New Deal van Roosevelt. Bron: britannica.com
De New Deal van Roosevelt and de grillen van Moskou
Hoewel Washington geen enkele slechte wil toonde tegen Polen, was de nauwe samenwerking met Moskou de hoeksteen van de Amerikaanse oorlogsstrategie en fundamenteel voor de totstandkoming van een naoorlogse wereldorde, de z.g.n. New Deal.
The New Deal critics. Bron: slideshare.net
In feite paste de regering-Roosevelt zich aan de grillen van Moskou wat Polen betrof. De Amerikaanse films moesten de oorlog laten zien op een manier die de samenleving gauw tevreden maakte om het beleid van de regering te accepteren.
Het Bureau of Motion Pictures (BMP), opererend binnen het Office of War Information (OWI), maakte er een punt van om ‘Hollywood Rusland’ positief te laten uitbeelden en kwesties te elimineren die de Sovjet-Unie (USSR) in een negatief daglicht zouden kunnen stellen. Omdat de acties van de Russen tegen Polen een reeks aan misdaden waren, lag de zaak ‘Polen’ bijzonder gevoelig. (4)
Office of War Information, OWI. Bron: foreignaffeirs.com
Polen waren ervan overtuigd dat de OWI vijandig stond tegenover Polen en extreem pro-Russisch was. Dit wordt bevestigd door de memoires van Phillip Dunne, mede-oprichter van de Screen Writers Guild/1942 en hoofd van de OWI. Hij had geen idee van Polen en toch beschouwde het als “fascistisch en antisemitisch en achtte de Sovjet-intenties tegenover Polen gerechtvaardigd door de geschiedenis en de ideologie“. Hetzelfde gold voor de BMP, dat ook “bevooroordeeld en propagandistisch” was. (5)
Amerikanen ‘mochten’ niks over de oorlog tegen Polen weten
Voor de Amerikanen begon de oorlog in 1941 met de aanval op Pearl Harbor. Het begin van de oorlog in Europa was voor ze ‘verwarrend en onduidelijk‘, en de Amerikaanse betrokkenheid bij de oorlog in Europa werd tot 1943 uitgesteld.
De Hollywood-filmfabriek deed er alles aan om de belangen van de staat te dienen, door de Duitsers voor te stellen als barbaren, de dodelijke vijanden van de beschaafde wereld.
Tegelijkertijd werd Polen niet genoemd, en het was een ‘verdedigingscampagne die zich onderscheidde door grote opoffering en moed, een enorme, dappere ondergrondse die meedogenloos verzet opleverde, en natuurlijk, de ongeëvenaarde wreedheid van het bezettingsregime‘. (6)
Hollywood besteedde pas in 1942 aandacht aan Polen, en had er geen moeite mee met het extreem negatief afbeelden van Polen. (7)
Films als propaganda- en controlemiddel
De bewijzen dat de partij en haar sympathisanten hun best deden om Polen zwart te maken, zijn te vinden in de Hollywood-scripts en in de evolutie van de inhoud van de films waaraan zij meewerkten. (8)
Als in 1925 zag de Communistische Internationale (de Komintern**)) de mogelijkheid om films als propagandamiddel te gebruiken, en de communistische partij van de VS (CPUSA) er een controlerende rol in te geven. Vanaf het begin van de jaren ’30 begint de Komintern in Hollywood zich te organiseren. (9)
Drie grote secties binnen één jaar
Bron: ft.com
In 1934 werd de zogenaamde Hollywood Manufactures Section opgericht. De oprichter ervan, de intellectueel Isaak Romaine onder de naam Victor Jerome, hield zich vooral bezig met agitatie en propaganda.
Voor de sectie rekruteerde hij mensen uit de gelederen van de partij en hij deed beroep op de scenarioschrijvers als “politiek bewusten”. Acteurs zag hij als voor “90% politiek onwetend”. Om de leden van de sectie te beschermen, werden hun lidmaatschapsboeken vernietigd.(10)
Jerome haalde een toneelschrijver John H. Lawson naar New York, en maakte van hem een leider van de Hollywood Communisten. Lawson vormde met andere communisten in hetzelfde jaar de Screen Writers Guild, waarvan hij voorzitter werd, en een ander lid van de partij John Weber richtte de Screen Readers Guild op. (10)
Lawson rekruteerde en organiseerde Hollywood scenarioschrijvers, legde hen partijlijnen op en disciplineerde de weifelende leden. De scenarioschrijver moest een paar minuten partijpropaganda opnemen, bij voorkeur in een dure scène, om het risico van herhaling te beperken. Volgens Lowson’s zoon was Lawson “blind voor de Sovjet realiteit”. (11)
Hollywood Anati-Nazi Leage als communistische dekmantel
Otto Katz creëerde de Hollywood Anti-Nazi Leage (1935) als onderdeel van een wereldwijd cultureel werk. In wezen was het een communistische dekmantel voor de uitvoering van het stalinistische beleid in Hollywood. Liga groeide al snel uit en bracht ook niet-communisten samen, die bezorgd waren over het antisemitisme van de nazi’s. (12)
Communistische Partij van USA (CPUSA) tegen Duitsland
Het doel van de CPUSA was niet om het fascisme te bestrijden, maar om de buitenlandse politiek van het Kremlin te steunen en de belangen van de Sovjet-Unie te bevorderen.
“Verzet tegen het fascisme was een variabele tactiek, steun aan het Sovjet-beleid een vaste strategie” (13)
Polen, als het al werd genoemd, werd uitgelachen als een fascistisch land en nazi-bondgenoot. “De Komintern verklaarde Polen “fascistisch” in 1935, en dit was de lijn van de uitvoering van het stalinistische beleid” (14)
De CPUSA behaalde op deze manier haar successen, sympathieën en leden.
Midden jaren dertig pleitte de CPUSA voor een verenigd anti-Hitler front op het internationale toneel en een coalitie ter ondersteuning van Roosevelt, wat haar veel sympathie opleverde bij links, vooral in Hollywood, waar communisten werden gezien als de meest uitgesproken tegenstanders van het fascisme in binnen- en buitenland.
Links domineerde het beeld dat Hollywood van de oorlog gaf. Lange tijd was een ‘fascist’ een doodvonnis en een ‘communist’ een eretitel. Dat wist iedereen. (15)
Communistische Partij van USA (CPUSA) voor Duitsland
Ribbentrop-Molotov pact. Bron: bbc.com
Met het Ribbentrob-Molotov Pact (8-1939), veranderde de partijlijn. Van Hitlers grootste vijand wordt het zijn verdediger.
De propagandastrijd bleek tot dusver zinloos, en aangezien er al een paar dagen geen instructies uit Moskou waren gekomen, ontstond er een onzekerheid over wat er geschreven en gedaan moest worden. Daily Worker, prees het pact als de verdediging van de veiligheid van Polen na de Duitse aanval op Polen, hij steunde het verzet van de Polen, dat de Sovjet-Unie (USSR) Polen zou helpen …. maar dan viel de USSR Polen binnen.
Pravda, het eerste nummer. Bron: reporterzy.info/3688
Op 12 september verklaarde de partij dat beide kanten [red. Duitsers en Polen] schuldig waren en stopte met het prijzen van de Poolse inspanningen. Op 15 september herdrukte de Daily Worker een artikel uit Pravda, waarin “Polen wordt veroordeeld als de ‘onderdrukker’ van het volk‘”.
Op 18 september, de dag na de inval van de USSR in Polen, beschreef de Daily Worker “Polen als een fascistischestaat” en de inval van de Sovjet-Unie in Polen als “een redding voor de mensen in Oost-Polen“, “een triomf van de menselijke vrijheid“.
Bron: rarnewspapers.com
Op 19 september veroordeelde het nationaal comité van de CPUSA de oorlog tegen Duitsland en het verzet tegen het fascisme. Tijdens deze bijeenkomst werden beledigingen geuit aan het adres van het “fascistische” Polen (terwijl Polen zich tegen de dubbele invasie verzette) en werd geëist dat er geen stappen tegen Duitsland zouden worden ondernomen. (16)
De Polen waren ervan overtuigd dat de onverschilligheid van de Amerikaanse regering over de informatie en propaganda, en haar “gebrek aan morele steun” aan Polen “de Duitsers het gevoel gaf” dat zij “ongestraft” konden doorgaan. Ondanks het feit dat de administratie van Roosevelt wist dat “de benarde toestand van de Polen veel erger was dan die van de bevolking van bezet België, Nederland, Noorwegen en Frankrijk”. (17)
Eind september 1939 beschreef de Komintern haar houding tegenover Polen, namelijk dat het een “reactionair imperialistische, multi-nationale staat is, gebouwd op de onderdrukking van Oekraïners, Witrussen en Joden. Er was geen Sovjetinvasie van Polen, de Sovjets kwamen helpen, het was een ‘humanitaire daad’. En wat het veranderen van de grenzen betreft, “dat dit geen Poolse gebieden waren, maar ‘de Russen onterecht afgepakt.'” (18)
CPUSA ***) volgt de directiven op
Logo van de CPUSA. Bron: keywordbascet.com
Het hoofd van de Communistische Partij, Earl Browder, publiceerde een overhaast pamflet met de mededeling dat niet het Ribbentrob-Molotov pact de schuld is van de aanval op Polen, maar dat Londen, Parijs en Washington de pogingen van Moskou om vrede in Europa te bereiken saboteerden. En dat Polen alleen gered kon worden als de Polen hun regering dwongen samen te werken met de USSR. Dit waren de vroege, indirecte pogingen om de wettelijke Poolse regering in ballingschap omver te werpen en een regime te creëren dat ondergeschikt was aan Moskou. (19)
Dezelfde woordenschat wordt herhaald in de latere verwijzingen naar Polen, de oorlog en de betrekkingen met de USSR in Hollywoodfilms. In scenario’s, geschreven door partijleden en de zogenaamde “reisgezellen”, mensen die geen partijleden waren maar bekend stonden als sympathisanten van de partij, werd Polen afgeschilderd als een “fascistische staat, niet beter dan het nazi-Duitsland”. (20)
De partij verspreidde stereotypen over het vooroorlogse Polen, over de “verrotte adel”, dat het land geen sympathie verdiende toen de Duitsers het binnenvielen”. Dat 17 september 1939 was slechts de verplaatsing van Sovjettroepen met het oog op oorlog tegen Duitsland”. De partij steunde Polen niet, haar ellende werd genegeerd of belachelijk gemaakt, (21)
Het uiteindelijke CPUSA-standpunt van 1940 “ontkende Polen de status van een nationale staat, de Duitse invasie had niets te maken met fascisme, en het pact tussen Hitler en Stalin dat dit mogelijk maakte was “een mijlpaal in de strijd tegen de oorlog“. (22)
Deze krankzinnige logica veroorzaakte een crisis in de Anti-Nazi Liga van Hollywood, maar men wist ook deze sentimenten te ventileren. De Liga, georganiseerd zogenaamd om het kwaad van het fascisme te bestrijden, zweeg over de eerste misdaden van de nazi’s, de invasie van Polen en de wrede behandeling van de bevolking. (22)
De FBI geloofde dat de Anti-Nazi Liga effectief ‘pro-Hitler’ werd na 1 september 1939. (23)
Waarheid ongewenst
De kwestie Polen was een bedreiging, omdat zij het cynisme van de partijlijn aan het licht bracht en de onzin van de stelling dat zowel Rusland als de partij vastbesloten vijanden van het nazisme waren. Voor de Hollywood communisten was het onderwerp Polen het beste te negeren.
Dus negeerde Hollywood het Poolse belang, omdat het niet veilig was erover te praten, en als het ter sprake kwam, werd alles in het werk gesteld om het op zo’n weerzinwekkende manier af te schilderen dat het geen sympathie opwekte. De zorgvuldig voorbereide reeks aan trucs en conventies was bedoeld om de vooroorlogse Poolse autoriteiten in diskrediet te brengen en de Poolse regering in ballingschap belachelijk te maken.
Wanneer de Duitsers in 1941 de USSR binnenvallen, keert het motto van het anti-nazisme weer terug.
Stalin The Red God. Bron: ebay.com
Een partijlid en scenarioschrijver Donald O. Stewart “huilde van vreugde toen hij hoorde van de Duitse inval in de Sovjet-Unie omdat hij weer “tegen het fascisme kon vechten”. De invasie gaf hem een goed gevoel, omdat het hem in staat stelde zijn “geloof in het leiderschap van de grote Stalin” voort te zetten. (24)
*) In 1947 vond het onderzoek plaats naar de invloed van communisten in Hollywood. Het onderzoek kan men omschrijven als melodramatisch, spectaculair en komisch. Het bewees geen “serieuze en effectieve subversieve activiteit van communisten“. De getuigen die hierop wezen, werden genegeerd. (2)
**) de Communistische Internationale of Derde Internationale, in het Russisch afgekort tot Komintern, was een wereldwijd samenwerkingsverband van communistische partijen onder aanvoering van de Communistische Partij van de Sovjet-Unie. De Komintern werd gevormd op aandringen van Lenin en de CPSU als opvolger van de Tweede Internationale. Het oprichtingscongres vond plaats in Moskou van 2 tot 6 maart 1919. bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Komintern
***) CPUSA – De Communistische Partij van de Verenigde Staten (Engels: Communist Party USA, afgekort CPUSA) is een Amerikaanse politieke partij op marxistisch-leninistische grondslag, opgericht in 1919. Gedurende de eerste helft van de 20e eeuw was de partij de grootste communistische organisatie in de VS en speelde ze een rol in de vakbondsstrijd. De CPUSA was een lidorganisatie van de Comintern. Bron: www.wikiwand.com
Bron:
Poolse versie van het boek van Mieczysław B.B. Biskupski: “Hollywood’s war with Poland 1939-1945“, The University Press of Kentucky, 2010; Internet verkoop: fijorre@fijorr.com/www.fijor.com – prof. M.B.B. Biskupski is een Amerikaanse historicus aan Central Connecticut State University, VS:
(1) pag 28
(2) pag. 30
(3) pag. 31
(4) pag. 29
(5) pag. 133
(6) pag. 25
(7) pag. 201
(8) pag. 32
(9) pag. 111
(10) pag. 112: Dat er een partijplan bestond om de filmindustrie te infiltreren en er invloed op te krijgen, werd ook bevestigd door de FBI-informanten.
Nog voor de opkomst van de televisie, speelde filmindustrie in Amerika een zeer belangrijke rol in het vormen van meningen en het creëren van het beeld van de wereld. Het was een bron van zowel informatie als vermaak.
Film was geliefd en hij beïnvloedde de smaak en opvattingen van mensen. 74% van de Amerikanen ging één keer per week naar de bioscoop, en sommigen vaker, het kwam op 80 miljoen kijkers per week.
‘(…) De meeste kijkers geloofden wat er op het scherm werd getoond, zoals in de Evangeliën’. ‘(…) Waarschijnlijk realiseerden maar weinig kijkers zich dat iemand hen manipuleerde. Het heeft zeker de schaal van succes vergroot.” (1) Carl Sandburg noemde Hollywood ‘de grootste onderwijsinstelling’. (2)
“De Amerikaanse films beeldden niet alleen een oorlogsdrama of een gewapend conflict af, maar ze probeerden ook, “de doelen van de oorlog te definiëren”. Uiteindelijk probeerden ze politieke programma’s te maken, of op zijn minst publieke steun voor ze te creëren“. (3)
Polen in de vooroorlogseAmerikaanse films
De lijst met Poolse helden in de vooroorlogse Amerikaanse cinema blijft verwaarloosbaar, zelfs als we rekening houden met de personages die de Polen zouden moeten voorstellen, en die geen nauwkeurig uitleg gaven over wie een Pool/Poolse was. Volgens Ian C. Jarvie, “filmsterren” waren meestal ‘Amerikanen’ zonder specifieke etnische kenmerken” (4)
Gilda Gray, bron: tumbrl.com
Pola Negri, bron: geni.com-people-pola-negri
Er waren er een paar die korte carrières maakten in Hollywood, maar niemand wist dat ze Pools waren. We hebben het o.a. over Gilda Gray (Marianna Michalska), Pola Negri (Apolonia Chalupiec) Carole Landis, of Jean Parker.
John Hodiak, bron: whosdatedwho.com
Actor Tom Tyler, bron: Corbis via Getty Images
John Hodiak was de enige van de weinige acteurs van Poolse afkomst die een grote rol speelde in romances.
Bolesław Ryszard Srzednicki, bron: goodreads
Tom Tyler (Wincenty Markowski) had de langste carrière.
Er waren ook in Amerika Poolse regisseurs zoals Ryszard Bolesławski (Bolesław Ryszard Srzednicki). Binnen een paar jaar maakte hij veel belangrijke films en had een reeks aan boeken gepubliceerd.
Ryszard Ordynski, bron: ipsb-lolab.pl
Ryszard Ordyński, was voor de Tweede Wereldoorlog een hoog aangeschreven regisseur in Polen. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werkte hij als theaterregisseur bij de Metropolitan Opera in New York. (5)
Feiten uit de Tweede Wereldoorloog en de Hollywood-mythen
Duitse en Sovjet invasie van Polen in 1939
Invasie van Polen. Bron: ancientpages.com
De massale Duitse en Sovjet invasie van Polen in 1939 werd op een uitzonderlijk barbaarse manier tot stand gebracht. Voor Hollywood bestond het echter nie. Hollywood negeerde veel belangrijke aspecten van de Poolse betrokkenheid bij de oorlog. Bepaalde uitspraken over Polen zijn ongegrond en nemen een belangrijke plaats in de Hollywoodversie van het verloop van de oorlog.
Invasie van Polen in kaart. Bron: bumblr
In het Hitler-Stalin-akkoord, bekend als het Ribbentrop-Molotov-pact, samen met het geheime protocol over Polen, ging het om een lange termijn samenwerking tussen Duitsland en Rusland. Het betrof de vierde opdeling van Polen, invloedssferen in elke staat in de Baltische regio, en de strategie van het isoleren van Polen voor zijn gemakkelijke nederlaag. De Hollywood-communisten promootten het Ribbentrop-Molotov-pact als een project om de vrede in Europa te redden.
Invasie van Polen, verdrijwing van de Poolse bevolking. Bron: historyextra.com
Onder andere de Britse onderzoekers stelden dat de daad van de Sovjets een schendingwasvan het internationaal recht en van veel bestaande verdragen. De Sovjets antwoordden dat Polen de oorlog met Duitsland binnen een paar dagen verloor, en daarom “de Poolse staat niet meer bestond“. Zij rechtvaardigden hun daad door ‘hun broers’ in het oosten van Polen te moeten helpen. Het zou dus geen invasie maar een reddingsoperatie zijn geweest. (6)
Het was niets nieuws in de geschiedenis. Een soort gelijk argument gebruikte de Russische tsarina, Catharina de Grote in de achttiende eeuw als rechtvaardiging om Polen binnen te vallen.
De buurlanden van Polen, vooral Rusland en Pruisen vielen Polen in de achttiende eeuw aan omdat Polen de rechten van dissidenten en andersgelovigen zou hebben geschonden.
“Laten we niet vergeten – zegt historicus, prof. Ryba – dat in Rusland en Pruisen dissidenten niet eens één tiende van de rechten hadden, die de andersgelovigen en ketters in de Poolse Republiek genoten.” (7)
Polen reageerde direct op de invasies met de nota van ambassadeur Wacław Grzybowski van 17 september 1939 en het communiqué van de Poolse regering van dezelfde dag.
De Sovjet-rechtvaardiging voor de invasie is (red: helaas gebruikt Rusland deze nog vandaag) een ‘mengeling van leugens, onwaarheden en onzin‘. Maar leden van de Communistische Partij en vele andere linksen beschouwden de sovjetverklaringen decennia lang als waarheid.
Na de Sovjetaanval in Polen volgde er een golf van terreur en bloedbaden, er vonden massale arrestaties plaats. (6)
Hollywood negeerde de september campagne of beweerde dat ze eindigdena een paar dagen van symbolisch verzet
Polen hebben de capitulatie nooit ondertekend en bleven vechten tegen de twee vijanden, Duitsers en Russen, die hadden meegewerkt aan de vernietiging van Polen. De verliezen die de Polen aan de Duitsers in september 1939 toebrachten, waren vergelijkbaar met of groter zelfs dan de verliezen die de Duitsers leden in 1940 door de gecombineerde strijdkrachten van Frankrijk, België, Nederland en Groot-Brittannië. Deze landen hadden negen maanden om zich voor te bereiden. Polen werd onverwachts en van twee kanten aangevallen, zonder een mogelijkheid van volledige mobilisatie.
De Poolse verliezen waren enorm: 200.000 doden en gewonden, 600.000 gevangen genomen, verliezen van burgers en schade veroorzaakt door de Sovjets. De gevechten gingen door, er werd een ondergronds leger opgericht, de Amerikaanse film-reconstructies van de oorlog informeerden hun kijkers er niet over. (6)
Sovjet-pers en Hollywood-films hand in hand
Al eind augustus 1939 ontstond in de Sovjetpers plotseling een onvriendelijke toon tegen Polen.
Toen de Polen zich hevig verdedigden, kreeg Polen de schuld voor het veroorzaken van de oorlog. Polen was een ‘gevangenis van de naties‘, ‘terreurbeoefend‘. Het beeld van Polen werd geschapen als feodaal land, gedomineerd door reactionaire landeigenaren.
Kort daarna begon Hollywood Polen al snel af te schilderen als een feodale samenleving waarin boeren door hun meesters werden geslagen.
Polen kon de aanvallen van twee van ’s werelds grootste militaire mogendheden niet overleven, ongeacht welke regering aan de macht zou zijn of welke strategie werd aangenomen. (8)
Poolse cavalerie tegen de Duitse tanks – oftwel eigen schuld dikke bult?
Er is geen basis voor de wijdverbreide mythes dat Polen haar eigen nederlaag versnelde, of zelfs veroorzaakte door de cavalerie-formaties tegen de Duitse tanks te gebruiken of door de vernietiging van het grootste deel van zijn luchtmacht op de grond toe te staan.
In de septembercampagne gebruikte men cavalerie om troepen in de buurt van de vijand te leveren, waar ze verder als infanterie vochten en verkenningsactiviteiten verrichten. In enkele gevallen toen de Poolse cavalerie in het veld met de Duitse eenheden botste, heeft het zich prima van deze uitdaging gekweten.
De luchtmacht was in het geheim verplaatst en voor de Duitse aanval bewaard gebleven, waardoor het de invasie met volle kracht het hoofd kon bieden. Ze vocht dapper totdat de middelen waren uitgeput en toen de Duitse opmars verdere vluchten onmogelijk maakte.
Met de verouderde vliegtuigen en opererend onder moeilijke, snel verslechterende omstandigheden, haalde de Poolse luchtmacht de verheerlijkte Luftwaffe in, en schoot evenveel vliegtuigen neer als ze verloor. Niettemin herhaalde Hollywood de mythe dat de Poolse luchtmacht op de grond was vernietigd. (9)
Poolse regering als bevoorrechten? fanatici? fascisten? land vol saboteurs?
Dergelijke aantijgingen, insinuaties, waren met elkaar verweven in Hollywood-films en volkomen ongegrond.
Ten tijde van de inval in Polen bestond de Poolse regering voornamelijk uit mensen van bescheiden afkomst, waaronder veel officieren.
Poolse regering in ballingschap. Bron: historia.org.pl
De president was een vooraanstaand wetenschapper, de opperbevelhebber, de zoon van een arm gezin, een minister van buitenlandse zaken, een soldaat, wiens vader een provinciale advocaat was.
Er waren geen landheren in het kabinet en slechts een paar in de diplomatieke dienst. De aristocratie speelde een marginale rol in de publieke aangelegenheden. De meeste prominente figuren in de regering waren gematigde politici, van wie velen voorheen socialisten waren.
De regering in ballingschap werd gevormd door generaal Władysław Sikorski, ook een man van een bescheiden afkomst en politiek gematigd. Hetzelfde gold voor zijn administratie.
De beschuldiging dat Polen werd geregeerd door religieuze fanatici en aristocraten, die los staan van de gewone Polen, heeft geen grond.
Ter vergelijking, in de administratie van Roosevelt, en niet te vergeten de Britse regering bestond bijna volledig uit de rijken en bevoorrechten.
Er was geen pro-Duitse sympathie in het vooroorlogse Polen.
De fascistische partijen bevonden zich in de marge, appeasement werd afgewezen als strijdig met de eer van Polen. Een dergelijk beleid was iets typisch voor Groot-Brittannië en Frankrijk, en Hollywood schreef het later toe aan Warschau. De nationale minderheden dienden hun vaderland trouw ondanks de gespannen betrekkingen in het interbellum.
De bevolking, met uitzondering van enkele Duitsers en Oekraïners, was verenigd en stevig. Op de Poolse militaire begraafplaatsen vindt men ook de sterren van David en orthodoxe kruisen, van de Joden, Oekraïners en Wit-Russen, die stierven voor Polen. Het is niet waar dat Polen vol saboteurs zat. (10)
Amerikanen wisten niets van Polen
In de voororloogse films waren er geen vermeldingen van Polen.
“Van de talrijke immigrantengemeenschappen die rond de eeuwwisseling naar Amerika kwamen, waren Ieren, Joden, Italianen en Polen – alleen de laatste groep werd door Hollywood genegeerd.” (11)
Tot 1928 maakte Hollywood veel films over verschillende etnische groepen in de VS. Amerikanen waren bijv. gefascineerd met Kozakken en revolutionairen. Een groot aantal Russen werkte ook in de filmindustrie. Hollywood had dus al een goed ontwikkelde traditie die bevorderlijk was om de Russen gunstig te presenteren, toen het tijdens de oorlog de Sovjet-Unie begon te verheerlijken. (12)
Hollywood negeerde Polen ook tijdens de Tweede Wereldoorlog, wat de aandacht en verbazing trok van het Federaal Bureau voor het volgen van de filmindustrie in de Verenigde Staten. (13)
“Het lijden van Europa werd de Amerikaan niet getoond door het beeld van Polen, dat een handig en welsprekend voorbeeld zou zijn, maar door Tsjech-Slowakije, Noorwegen en Frankrijk, die in deze rol op zijn best onhandig uitvielen“. (14)
De Amerikaanse publieke opinie gaf niets om Polen. De inval in Polen in 1939 wekte nog medeleven. Na 1941 en na de toetreding van de Sovjet-Unie tot de oorlog tegen Duitsland veranderde het zijn houding. De Sovjet-Unie werd bewonderd en gerespecteerd. Polen daarentegen werd gezien als het enfant terrible van de geallieerden.
De situatie verslechterde na 1943, na het bloedbad in Katyn, onweerlegbaar bewijs van Sovjet misdaden. De Amerikaanse publieke opinie deelde het standpunt van de Russen dat de Duitsers de daders waren. De Polen door gerechtigheid te eisen brachten alleen de geallieerden schade toe, vond men. Toen Stalin de diplomatieke betrekkingen met Polen verbrak, bevonden de Polen zich in een isolement. De Amerikaanse publieke opinie gaf de Polen hier bijna volledig de schuld van. (15)
Polen moest vergeten worden
Polen moest genegeerd en haar belangrijke inbreng in de oorlog gemarginaliseerd worden. Daar hadden drie groepen belang bij.
de administratie van Roosevelt wilde geen negatieve aandacht voor de Sovjets, wat snel zou gebeuren als hun misdaden tegen Polen aan het daglicht kwamen
internationaal links haatte Polen als een vijand van Sovjet-Rusland, omdat Polen de expansie van het communisme aan de poorten van Warschau in 1920 stopte
ironisch genoeg wilden Hollywood’s Joden geen discussie over Duits antisemitisme of Holocaust. Als het niet mogelijk was om het onderwerp ‘Polen’ te vermijden, dan het zo te presenteren dat het geen sympathie wekte. Hollywood negeerde het lot van de Poolse Joden tijdens de oorlog volledig. (16)
In 1940-41 deporteerden de Sovjets de Joden. 60% van hen sprak Pools, 20% Jiddisch/Hebreeuws, de rest sprak Oekraïens of Wit-Russisch. Het totale aantal gedeporteerden is controversieel, de schattingen liggen tussen de 350.000 en 1,7 miljoen mensen. De mortaliteit was meer dan 30%. Hollywood vermeldde er niks over en bleef veel films wijden aan Noorwegen en Tsjech-Slowakije. (17)
Poolse versie van het boek van Mieczysław B.B. Biskupski: “Hollywood’s war with Poland 1939-1945“, The University Press of Kentucky, 2010; Internet verkoop: fijorre@fijorr.com/www.fijor.com – prof. M.B.B. Biskupski is een Amerikaanse historicus aan Central Connecticut State University, VS:
(1) Robert Fyne merkte op, dat: “afgezien van een paar cynici, grappenmakers of eggheads, geloofden de meeste kijkers wat er op het scherm werd getoond, zoals de evangeliën. Deze aanname is natuurlijk niet verifieerbaar.”, idem, pag. 21
(2) idem, pag. 22/inleiding
(3) idem: uitspraak van Arthur F. McClure
(4) idem, voetnoot, 1, pag. 37
(5) idem, pag. 46-47
(6) idem, pag. 96-97
(7) Prof. M. Ryba: “Odkłamać wczoraj i dziś”/Polska versus sąsiedzi: Tradycje polskiej tolerancji i antypolska propaganda, pag.: 202-205 [Correctie van de valse interpretaties van de Poolse geschiedenis]
(8) Poolse versie van het boek van Mieczysław B.B. Biskupski: “Hollywood’s war with Poland 1939-1945“, pag. 98
Na vier jaar onderzoek naar de geschiedenis van Polen is mij duidelijk geworden dat de gebeurtenissen zowel in Polen als in de wereld nooit op zichzelf staan, en vaak hebben ze hun oorsprong ver in het verleden.
Dat kinderen op school geen fatsoenlijke GESCHIEDENIS lessen meer krijgen, vind ik daarom een groot verlies.
Diegenen die de strijd om onze zielen voeren, hebben bij een goed geschiedenisonderwijs zeker geen belang.
Een goed onderwezen mens is namelijk bewust, durft moedig te zijn. Onverschilligheid is hem vreemd. Hij kan logisch nadenken en de ontwikkelingen goed overwegen. Een mens met gezond verstand laat zich niet snel in de slaap sussen, hij neemt de verantwoordelijkheid voor zichzelf, zijn gezin en het land waarin hij woont. Juist nu wanneer de strijd om onze zielen gaande is …
Marx, Engels, Hegel en … Luther?
Tadeusz Guz, Poolse priester, professor filosofie en theologie kwam tot een verrassende conclusie over de totalitaire ideologieën van de afgelopen 150 jaar.
Hij onderzocht communisme, om de ideologie die zoveel invloed op het leven van zijn landgenoten heeft gehad te begrijpen en te helpen overwinnen.
Hij wist, dat hij Marx en Engels zou moeten onderzoeken. Een onderzoek naar Hegel lag ook voor de hand. Dat hij echter bij Martin Luther en het protestantisme zou uitkomen, was voor hem een verrassing.
Hij kwam tot een conclusie dat door Luther te begrijpen, is het makkelijk de ideologieën van Marks, Engels en Hegel te analyseren.
Professor Guz betreurt heel erg, dat zowel de ware oorzaken van de Reformatie als het ware gezicht van Maarten Luther zijn voor de protestantse wereld verborgen gebleven. (1)
De moderne wereld?
Men ziet tegenwoordig in Luther, wat men zelf wil zien, als vader van de vrijheid, van de moderne democratie, van het feminisme of wat dan ook omdat men niet de gewoonte heeft om na te gaan of dat wat men over Luther zegt, met de werkelijkheid, de reële, historische Luther klopt. (1)
Volgens prof Rao kunnen we Luther wel zien als vader van de moderne wereld, “als mengeling van de tegenstrijdigheden, van mooi klinkende woorden, die een realiteit creëren, waarin de meest brute wil domineert“. (1)
De wereld van Luther, volgens prof Guz, verwerpt het verstand en logos en de zwaartekracht verplaatst naar emotie en propaganda.
De waarheid over het protestantisme is noodzakelijk, zegt prof. Guz als we de problemen in (alle) kerken, maar ook in de economie, handel, muziek, kunst, film, theater en de realiteit van nu willen begrijpen en daar de juiste veranderingen aan willen brengen. (3)
De eerste revolutionair
De biografen van Luther, Alma von Stockhausen, Angela Pelliccari, Jean-Michel Gleizer zijn het eens over het feit dat Luther geen hervormer of bevrijder van de mens was, maar de eerste revolutionair. (1)
De kerk had in de zestiende eeuw inderdaad hervormingen nodig en heeft ze ook deels ingevoerd, zegt prof Rao. Maar wat Luther deed, vervolgt hij, was niet wat de kerk nodig had. Hij verzamelde alleen problemen en deed het op een wijze die alleen tot een ramp in de kerk kon leiden. (1)
Luther wilde geen hervorming maar een bloedige revolutie introduceren, eerst in de federale staten van Duitsland en daarna over de hele wereld. (3)
Geen bottom-up beweging
“Mannen als Luther zouden opmerkelijke individuen zijn geweest, die verontwaardigd over de onwetendheid en de corruptie van de priesters een nieuwe kerk probeerden te stichten.
De waarheid is echter dat ze de steun en bescherming van een tal invloedrijke mensen kregen, die in de verzwakking van de kerk (en het liefst in de verwijdering daarvan) en van het pausdom hun eigen belang zagen.
(…) Dit was ook geen toeval dat de propagatoren van de Reformatie deze beweging van het humanisme probeerden te scheiden en tegen het Renaissance af te zetten. (…). Op deze wijze konden ze de Reformatie makkelijker verdedigen en tegelijk bewijzen dat alle hatelijke strijd van die tijd om de waarheid van het geloof ging” (4)
De Reformatie was een beweging van de vorsten, de adel en een groot deel van de geestelijkheid, voornamelijk de bisschoppen. Zonder de Duitse prinsen zou de revolutie van Luther niet kunnen slagen (geld, logistiek, bescherming etc).
Een belangrijk aspect is dat het Ottomaanse rijk de lutherse vorsten financierde. Volgens prof. Kucharczyk hebben de crises in Europa de islam altijd aangemoedigd om Europa aan te vallen. (1)
Een nuttige mythe
De Pruisische Frederiks, Bismarck, Hitler en Honecker (leider van het communistisch Oost-Duitsland) hebben de mythe van Luther voor hun eigen politieke doeleinden eeuwenlang bewaard. (1)
Postzegels met Martin Luther, uitgegeven door Oost-Duitsland (DDR). Bron: dps-shop
Tot de dag van vandaag heerst een officiele leugen, zegt biograaf van Luther, priester Jean-Michel Gleize, dat zelfs de paus Franciscus wil Luther bij wijze van spreken heilig verklaren. ***) (2)
Vrijheid en gelijkheid?
Luther was tegen de vrijheid van de mens.
Toen Luther in 1520 over vrijheid en gelijkheid praatte, richtte hij zich uitsluitend tot de christelijke adel van de Duitse natie. Zij moesten zich van de Rome bevrijden, want zij hebben als hooggeboren al het hoogste gezag.
De vrijheid dient alleen de adel. Het is de wil van God dat ze ook een geestelijk gezag hebben: geef aan de keizer wat voor de keizer is en ook dat, wat voor God is. (1)
De eerste accumulatie van eigendommen gebeurde dus door d.m.v. plundering van de Kerk.
Dubbele predestinatie van Luther
Een van de ergste dingen die Luther heeft geïntroduceerd is de doctrine van ‘dubbele predestinatie‘, later door Calvijn verder uitgewerkt, die luidt:
“God bestemt de mens voor de hel, zelfs als hij goed deed, en de ander voor de hemel, zelfs als hij het grootste kwaad deed“.
Volgens prof. De Mattei is het een concept van God zonder genade, die van tevoren beoordeelt wie gered en wie veroordeeld zal worden, ongeacht individuele deugden.(1)
Voor Luther is een gewoon mens geen individu of persoon met zijn intellect, vrije wil en geweten. Hij verwerpt het verstand als de duivelse prostituee en reduceert de mens tot een trekdier. (5)
Vanuit deze interpretatie gaat de evolutietheorie van Charles Darwin verder. De dood van een lagere soort, volgens Darwin, leidt tot het ontstaan van een hoger soort. Dus het doden van een lagere soort d.m.v. een selectie leidt tot het ontstaan van een hogere soort. (3)
De valse doctrine van predestinatie gaf carte-blanche voor de uitbuiting, mishandeling en diefstal zonder spijt en verovering zonder scrupules. Het rechtvaardigde de segregatie van mensen, door de wereld apartheid en eugenetica te geven. (1)
Discriminatie en verpaupering als gevolg
De “heksenjacht”, eigenlijk onbekend in de katholieke middeleeuwse periode, had een angstig begin in de Renaissance en barstte uit tijdens de Reformatie (6)
In vergelijking met de Spaanse Inquisitie was de protestantse Inquisitie meedogenloos. Ze betekende brandstapels en dood voor alle katholieken en andere protestanten.
Een carrière van priester-jagers deed opgeld, en de eeuwen lange discriminatie van katholieken als tweederangsburger begon.
Ook de economische teruggang, verpaupering en meer lasten voor de werkende mensen door de afschaffing van de christelijke feestdagen.
De roofzuchtige staten groeiden in macht, plundering en oorlogen namen toe. (1)
Brute regimes namen Luther als voorbeeld aan
Als erfenis liet Luther de haat voor de paus (Rome) en Joden na.
Luther criminaliseerde de Kerk en de paus, door te beweren dat ze alles voor geld deden. Hij had diepe afkeer van de paus, de heilige mis, het ideaal van religieus leven en de goede daden van de mens. Allemaal ‘beledigingen en godslastering, zonder theologische argumenten“, zegt zijn biograaf, priester Jean-Michel Gleizer. (1)
Samen met Lucas Cranach, een bekende Duitse schilder, ontwikkelde Luther obscene tekeningen over de paus.
In vorm van folders (sommige ondertekend door Luther) verspreidden ze zich heel snel. Ze waren zo onfatsoenlijk dat zelfs de volgelingen van Luther ze uit schaamte verborgen.
Paus gevoed door Meduza, de duivel poept de pauselijke tiara’s uit. Bron: 00lutherM
Later werden deze tekeningen gebruikt door de Jakobijnen in de Franse revolutie en de bolsjewieken (communisten) in de rode revolutie van 1917. (8)
Rond 1527 vond een aanval op Rome plaats, de z.g.n. IlSacco di Roma. Acht dagen lang veranderde Rome in een hel.
Il Sacco di Roma, 1527. Bron: italyonthisday.com
Van de 50.000 bewoners bleven er alleen 10.000 over. De priesters werden als slaven verkocht. De paus lukte het met een kleine groep gaarde te ontsnappen. (6) Luther is hier niet alleen moreel voor verantwoordelijk hij heeft deze misdaad een paar jaar eerder aangewakkerd. (1)
Sovjet-Unie, postzegel Ter ere van de grote Franse revolutionaires: Marat, Danton en Robespierre. Bron: mimesies.nl
De protestantse beweging was verdeeld en bestreed elkaar. Zwingli en Calvijn bleken noch extremer dan Luther te zijn, maar Luther nam nooit gas terug, zijn leven lang. (1)
Brute regimes zoals de Franse revolutie, de bolsjewistische revolutie en het Duits Nazional-Sozialismus, namen Luther als vader van hun ideologieën aan.
Coeur-chouan, het symbool van de opstanders in Vandee. Bron: wikimedia-org
De Franse revolutie wordt voorgesteld als vooruitstrevend en cultureel. In wezen was het een project van ontkerstening van Europa, die gepaard ging met de plunderingen van de kerkelijke eigendommen, het vernietigen van de kathedralen, het onderdrukken van de geestelijkheid en het creëren van een nieuwe mens. Het vergassen van mensen op massale schaal gebeurde voor het eerst tijdens de onderdrukking van de boerenopstand in Vendée (7)
Luther, het moderne Duitse volk en Joden
“Over Joden en hun leugens” van Martin Luther. Bron: verborgengeschriften.nl
Luther, als monnik presenteerde de theorie van absolutisme (die in de kerk nooit eerder is geweest), en vanaf 1520 werd het Duitse volk in de absolute gehoorzaamheid aan de heersers opgevoed.
In het gevolg van de protestantse revolutie verwierp het Duitse volk het 1500 jaar van de christelijke geschiedenis. Het gat werd ingevuld met de heidense mythologie uit het Noorden. (1)
Drie jaar voor zijn dood schrijft Luther een vijandige tekst “Over Joden en hun leugens“, en hij draagt hem aan de Duitse adel.
“Hitlers Kampf und Luthers Lehr des Deutschen Volkes gute wehr”
Hij vraagt zich in zijn boek af ‘wat moeten wij, christenen met de gehaatte en vervloekte Joodse volk doen?’. Hij geeft zeven praktische suggesties, drie daarvan: 1) alle synagogen verbranden en dat wat er overblijft met zand en modder afdekken 2) hun huizen vernietigen, want daar doen ze hetzelfde als in de synagogen 3) jongeren, mannen en vrouwen werk opleggen zodat ze hun brood met zweet verdienen. (1)
Nadat Hitler aan de macht kwam, werden de geschriften van Luther herdrukt. Op basis van deze geschriften werd het plan gemaakt om de Joden uit te roeien. (3) Duitsers die in Nürnberg terecht stonden, beriepen zich op Luther. Ze zeiden dat ze hadden gedaan wat Luther ze schreef wat ze moesten doen. *). Dus niet zij maar Luther moet veroordeeld worden. (1)
Angela Pelliccari, historicus en biografe van Luther is van mening dat als Duitsland geen afstand van het gedachtengoed van Luther neemt, zullen de problemen met Duitsland blijven bestaan. (8)
Tot slot
Alle moderne ideologieën komen voort uit de protestantse revolutie, zegt prof. Guz. Zonder Luther waren er geen Franse revolutie **), geen marxisme, bolsjewisme/communisme en de oorlogen van de twintigste geweest. (3)
De westerse wereld beleeft momenteel een globale, culturele revolutie, waarvan de z.g.n. gender ideologie, postmodernisme, neo-marxisme er een deel van uit maken. Prof. Tadeusz Guz noemt het een hoogtepunt in de ontwikkeling van het protestantisme. (1)
In de globale wereld verdwijnt de vrijheid, de waarheid over de mens, de integriteit van de wetenschap en de zelfbeschikking van de natiestaten.
“Het klinkt paradoxaal, maar toch kun je niet anders dan constateren: vrijheid bestaat enkel bij de gratie van grenzen. Grenzeloosheid biedt namelijk geen vrijheid, maar betekent slechts ‘niet bestaan’, alsof je een geest bent. De geldigheid van die schijnbare paradox kunt zien op het niveau van een lichaamscel tot aan een lichaam (…) of een verzameling lichamen, die besluiten om samen te werken.
Een functionerende cel heeft een celwand nodig, waarmee de cel kan selecteren wat er in komt en uit gaat. Een lichaam heeft een huid die dient als orgaan dat ziekten buiten houdt. Zonder functionerende grens sterf het lichaam en gaat ook de cel dood. Een land heeft functionerende landsgrenzen nodig om in leven te blijven als hekenbare entiteit. Dan kom je met één woord tot een werkbare definitie van vrijheid, die niet abstract is, maar concreet: zelfbeschikking. (…)” (9)
De mensen die alles willen bezitten, vertellen ons dat we gelukkig zullen zijn als we niets bezitten
De slogan van The World Economic Forum (WEF) is “You will have nothing and you will be happy”. Het privé eigendom en vrijheid kunnen niet zonder elkaar bestaan, … dus wat betekent het voor onze toekomst. Rex van Schalkwijk legt het uit:
Lange traditie van vrijheid en tolerantie in Polen:
*) Luther verbeelde zichzelf dat hij een nieuwe Christus was. Hij was ervan overtuigd dat de Joden, die zich tot nu toe niet hebben bekeerd, hebben het niet gedaan omdat de paus antichrist was. Door Luther zouden ze het doen, maar toen het niet gebeurde, werden ze een doel van zijn haat.
**) De Franse revolutie wordt de ‘moeder van alle verkrachtingen’ genoemd
***) Het figuur van Luther staat in het Vatikaan, de paus viert 500 jaar van Luther in Scandinavie, in 2016 zegt Franciscus dat ‘Luther gelijk had in zijn rechtvaardigingstheorie’
Bronnen:
(1) Documentaire: G. Braun “Luther, de protestantse revolutie“, Fundacja Osuchowa, BRAUN Movies, Polen 2017: https://sklep.osuchowa.org/produkt/luther-and-the-protestant-revolution-english-audio-watch-online/
(2) Prawdziwe “dokonania” Lutra, biograaf van Luther, ks. Jean-Michel Gleize, [De echte “prestaties” van Luther]: https://youtu.be/0Ows_Rzdrok
(3) Przemilczana prawda o reformacji Marcina Lutra – ks. prof. dr hab Tadeusz Guz, Jasna Góra, 25 czerwca 2016, [De stille waarheid over de hervorming van Maarten Luther]: https://youtu.be/3Z6pL3c0_wo
(4) B. Stanislawczyk, “Kto sie boi prawdy? Walka z cywilizacja chrzescijanska w Polsce”, p. 33, [Wie is er bang voor de waarheid? Strijd tegen de christelijke beschaving in Polen]
(5) ‘O reformacji M. Lutra – najbardziej rozpowszechnionej herezji wszechczasów’ – ks. prof. T. Guz: https, [Over de Reformatie van Maarten Luther – de meest wijdverbreide ketterij aller tijden]: //youtu.be/Po33t0rOsz8
(6) Vittorio Messori, “Emporio cattolico. Uno sguardo diverso su storia e attualita”, p. 19, [Katholiek imporium. Een andere kijk op geschiedenis en actualiteit]
(7) prof G. Kucharczyk, Nowoczesny świat nienawidzi chrześcijan, [De moderne wereld haat christenen]: https://youtu.be/aKx5Oo67F74
(8) “Marcin Luter, ciemne oblicze rewolucjonisty” historyk, Angela Pelliccari: Angela Pellicciari, Grzegorz Braun: Prawdziwe oblicze Marcina Lutra i rewolucji protestanckiej – 4.04.2017, Warszawa, [Maarten Luther, het donkere gezicht van een revolutionair]: https://youtu.be/MMidZ9HtdSE
(9) Rypke Zeilmaker, Gezond Verstand, nr 6/Afbraak van de staat: “Geen vrijheid zonder grenzen”, pag. 10
